Dane szczegółowe książki

Przedmowa 9

Część pierwsza ;
Przedmiot i metoda

Rozdział 1
Przedmiot badań socjologicznych 15
1.1. Socjologia jako naukowa wiedza o społeczeństwie 15
1.2. Społeczeństwo jako przedmiot badań socjologicznych 16
1.2.1. Pojęcie "społeczeństwo" 16
1.2.2. Kontrowersje wokół przedmiotu badań socjologicznych ... 19
1.3. Podstawowe pytania badawcze w socjologii 24
1.4. Jednostka jako obiekt badań socjologicznych 27
1.5. Społeczne funkcje wiedzy socjologicznej 29
1.5.1. Funkcje naukowo-poznawcze 29
1.5.2. Funkcje użytkowe 29

Rozdział 2
Metodologia badań społecznych 35
2.1. Ogólne zasady metody naukowej 35
2.2. Spory metodologiczne w naukach społecznych 37
2.3. Techniki badawcze w socjologii 40
2.3.1. Badania empiryczne w rozumieniu nauk przyrodniczych . . 40
2.3.2. Badania empiryczne w socjologii 44
2.3.3. Badania interpretacyjne 49
2.4. Obiektywizm badawczy w naukach społecznych 52

Część druga Rozwój myśli socjologicznej

Rozdział 3
Przednaukowa myśl społeczna 57
3.1. Świat społeczny w oczach filozofów 57
3.1.1 Doktryny społeczno-polityczne 57
3.1.2. Przekształcenia "ładów społecznych" i doktryn społeczno--politycznych 59
3.2. Pierwsi myśliciele - realiści 66
3.2.1. Ibn Chaldun 66
3.2.2. Niccolo Machiavelli 68
3.3. Początki socjologii 71
3.3.1. Claude Henry de Saint - Simon (fizjologia społeczna) ... 72
3.3.2. Adolphe Quetelet (fizyka społeczna) 72

Rozdział 4
Wielkie syntezy socjologiczne 75
4.1. Twórcy socjologii pozytywnej 76
4.1.1. Auguste Comte 76
4.1.2. Herbert Spencer 79
4.2. Badacze dramaturgii dziejów (nurt konfliktowy) 81
4.2.1. Karol Marks 83
4.2.2. Ludwik Gumplowicz 85
4.3. Funkcjonalizm kulturowy 87
4.3.1. Emile Durkheim 89
4.3.2. Bronisław Malinowski 91
4.4. Przełom antypozytywistyczny - narodziny interakcjonizmu ... 94
4.4.1. Max Weber 95
4.4.2. Georg Herbert Mead 99

Rozdział 5
Kontynuacje i pogranicza badań socjologicznych 103
5.1. Aktualność myśli klasycznej 103
5.2. Socjologie szczegółowe 106
5.3. Pogranicza socjologii 106

Część trzecia Wspólnoty i kultury

Rozdział 6
Wspólnotowe formy życia zbiorowego 113
6.1. Wspólnoty i organizacje jako podstawowe formy życia zbiorowego 113
6.2. Wspólnoty pierwotne (naturalne) 118
6.2.1. Charakterystyka ogólna 118
6.2.2. Więzi społeczne we wspólnotach pierwotnych 120
6.2.3. Imperatywy wspólnotowe 123
6.3. Typy wspólnot pierwotnych 125
6.3.1. Wspólnoty obcowania bezpośredniego (realnego współżycia) . 127
6.3.2. Wspólnoty duchowe (wyobrażeniowe) 132
6.4. Wspólnoty "wtórne" (sztucznie tworzone) 141
6.4.1. Wtórne wspólnoty realnego współżycia 142
6.5. Wspólnoty doraźne 152
6.6. Funkcje i dysfunkcje wspólnot ludzkich 154

Rozdział 7
Kultura jako system zbiorowych wyobrażeń 157
7.1. Rozumienie zjawisk kulturowych 157
7.1.1. Pojęcie "kultura" 158
7.1.2. Społeczne funkcje i znaczenia kultury symbolicznej 161
7.1.3. Płaszczyzny kultury 166
7.2. Języki międzyludzkiej komunikacji 170
7.2.1. Język werbalny 170
7.2.2. Język niewerbalny ("mowa ciała") 172
7.2.3. Wizualny język symboliczny 177
7.3. Kulturowe wzmacnianie integracji i tożsamości wspólnotowej ... 181
7.3.1. Wiedza potoczna i przekonania zbiorowe 181
7.3.2. Zwyczaje, obyczaje i obrzędy 189
7.4. Kulturowe sposoby regulacji ludzkich zachowań 196
7.4.1. Normy i wartości 196
7.4.2. Systemy moralne i etyczne 204
7.5. Przywództwo we wspólnotach 212
7.5.1. Specyfika władzy wspólnotowej 212
7.5.2. Typy przywódców 214
7.6. Odmienności kulturowe i dyfuzja wzorców kulturowych 215
7.6.1. Kulturowe zróżnicowanie społeczeństw 215
7.6.2. Dyfuzja kultury 223

Rozdział 8
Międzypokoleniowa transmisja kultury (procesy socjalizacji) 225
8.1. Uspołecznianie jednostki ludzkiej 225
8.1.1. Socjalizacja poznawcza 227
8.1.2. Socjalizacja emocjonalna 230
8.1.3. Socjalizacja moralna 232
8.1.4. Społeczne grupy i instytucje socjalizujące człowieka .... 235
8.2. Patologie i dewiacje społeczne 236
8.2.1. Przejawy patologii i dewiacji 236
8.2.2. Strukturalne źródła patologii i dewiacji 237
8.2.3. Błędy socjalizacji jako źródło patologii i dewiacji 239
8.2.4. Resocjalizacja 240

Część czwarta Instytucje i organizacje

Rozdział 9
Instytucje społeczne 245
9.1. Instytucjonalizacja życia społecznego 245
9.1.1. Socjologiczne rozumienie pojęcia "instytucja" 245
9.1.2. Instytucjonalizacja wyspecjalizowanych funkcji 246
9.1.3. Instytucjonalizacja stosunków społecznych 247
9.1.4. Instytucjonalizacja władzy 250
9.1.5. Instytucjonalizacja interesów grupowych 255
9.2. Funkcje i dysfunkcje instytucji społecznych 258
9.2.1. Funkcjonalność instytucji społecznych 258
9.2.2. Dysfunkcje instytucji społecznych 260

Rozdział 10
Organizacje jako zinstytucjonalizowane systemy społeczne 262
10.1. Socjologiczne spojrzenie na organizacje 262
10.1.1. Organizacje a instytucje . . 262
10.1.2. Specyfika organizacji jako formy zbiorowego współdziałania 264
10.2. Organizacje jako systemy społeczne 268
10.2.1. Ludzie w organizacji 268
10.2.2. Społeczne ustroje organizacji 271
10.2.3. Kultury organizacyjne 273
10.2.4. Władza w organizacjach 277
10.2.5. Grupy i koalicje w organizacjach 279

Część piąta Dynamika życia społecznego

Rozdział 11
Gry społeczne 285
11.1. Trwałość i zmienność ładu społecznego 285
11.2. Społeczne zróżnicowanie i grupy interesów 287
11.3. Procesy gier społecznych 294
11.3.1. Pojęcie "gra społeczna" 294
11.3.2. Stawki w grach społecznych 297
11.3.3. Reguły gier społecznych 300
11.3.4. Zasoby "graczy" 303
11.3.5. Społeczna "wymiana" zasobów 313

Rozdział 12
Zmiany społeczne 317
12.1. Koncepcje zmian społecznych 317
12.1.1. Rozwój społeczny jako postęp i modernizacja 318
12.1.2. Koncepcje zmienności cyklicznej 320
12.1.3. Dialektyczne koncepcje zmian społecznych 324
12.2. Główne tendencje zmian we współczesnych społeczeństwach . . 328
12.2.1. Zmiany technologiczne 328
12.2.2. Zmiany struktury zawodowej 330
12.2.3. Zmiany uwarstwienia społecznego 332
12.2.4. Zmiany mentałnościowe ("człowiek nowoczesny") 334
12.2.5. Nowoczesne społeczeństwo 336
12.3. Ogólnoświatowa republika mędrców czy zmierzch zachodniej
cywilizacji? 338
Bibliografia 343