Dane szczegółowe książki
Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe: rozważania natury moralnej z uwzględnieniem przykładów historycznych / Walzer, Michael (1935-); Szczubiałka, Michał
Tytuł
Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe: rozważania natury moralnej z uwzględnieniem przykładów historycznych
Tytuł oryginału
Just and unjust wars : a moral argument with historical illustrations
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010
ISBN
9788301161644
Spis treści
pokaż spis treści
Przedmowa do wydania czwartego 15
Zmiana ustroju a wojna sprawiedliwa 15
I 15
II 19
Przedmowa 29
Podziękowania 39
Część I. Rzeczywistość moralna wojny 41
I. Przeciw "realizmowi" 43
Argument realistyczny 44
Dialog melijski 45
Strategia a moralność 56
Relatywizm historyczny 60
Trzy ujęcia bitwy pod Azincourt 61
II. Zbrodnia wojny 67
Logika wojny 68
Argument Carla von Clausewitza 69
Granica zgody 72
Czy jest dzwon, co zaśpiewa jak bydło zabitym? **7 73
Tyrania wojny 78
Generał Sherman i spalenie Atlanty 81
III. Reguły wojny 84
Równość moralna żołnierzy 84
Przypadek generałów Hitlera 88
Dwa rodzaje reguł 94
Konwencje wojenne 97
Przykład kapitulacji 100
Część II. Teoria agresji 103
IV. Prawo i porządek w społeczności międzynarodowej 105
Agresja 105
Uprawnienia wspólnot politycznych 108
Przypadek Alzacji i Lotaryngii 110
Paradygmat legalistyczny 114
Kategorie niezbywalne 121
Karol Marks i wojna francusko-pruska 122
Argument na rzecz polityki ustępstw 126
Czechosłowacja i zasada monachijska 128
Finlandia 130
V. Antycypacje 135
Wojna prewencyjna a równowaga sił 137
Wojna o sukcesję hiszpańską 141
Uderzenia wyprzedzające 143
Wojna sześciodniowa 146
VI. Interwencje 151
Samostanowienie i samodzielność 152
Argument Johna Stuarta Milla 152
Secesja 157
Rewolucja węgierska 157
Wojna domowa 163
Wojna amerykańska w Wietnamie 166
Interwencja humanitarna 170
Kuba 1898, Bangladesz 1971 172
VII. Cele wojny a waga zwycięstwa 181
Kapitulacja bezwarunkowa 184
Polityka aliantów podczas II wojny światowej 184
Sprawiedliwość porozumień pokojowych 192
Wojna koreańska 192
Część III. Konwencje wojenne 204
VIII. Środki wojenne a znaczenie dobrej walki 206
Użyteczność i proporcjonalność 208
Argument Henry'ego Sidgwicka 208
Prawa człowieka 214
Gwałt na kobietach włoskich 214
IX. Nietykalność niewalczących a konieczność wojskowa 220
Status jednostek 220
Nadzy żołnierze 220
Natura konieczności (1) 227
Wojna podmorska: sprawa "Laconii" 231
Podwójny skutek 238
Bombardowanie w Korei 242
Bombardowanie okupowanej Francji i rajd na Vemork 245
X. Wojna przeciw cywilom: oblężenia i blokady 249
Przymus i odpowiedzialność 250
Oblężenie Jerozolimy w 72 roku p.n.e. 250
Prawo wyjścia 255
Oblężenie Leningradu 255
Branie na cel a zasada podwójnego skutku 263
Brytyjska blokada Niemiec 265
XI. Wojna partyzancka 270
Opór wobec okupacji wojskowej 270
Atak partyzancki 270
Uprawnienia partyzantów 274
Uprawnienia zwolenników cywilnych 283
Amerykańskie "zasady walki" w Wietnamie 285
XII . Terroryzm 297
Kodeks polityczny 297
Populiści rosyjscy, IRA i banda Sterna 299
Kampania zamachów Wietkongu 302
Przemoc i wyzwolenie 307
Jean Paul Sartre i bitwa o Algier 307
XIII. Działania odwetowe 310
Odstraszanie bez odpłaty 310
Jeńcy FSW w Annecy 311
Problem działań odwetowych w czasie pokoju 322
Atak na Khibye i rajd na Bejrut 323
Część IV. Dylematy wojny 332
XIV. Zwycięstwo a walka zgodna z regułami 334
"Głupia rycerskość" 334
Przewodniczący Mao i bitwa nad rzeką Hung 334
Skala ruchoma i argument odwołujący się do sytuacji ekstremalnych 339
XV. Agresja a neutralność 345
Prawo do neutralności 346
Natura konieczności (2) 353
Gwałt na Belgii 354
Skala ruchoma 357
Winston Churchill i neutralność Norwegii 357
XVI. Stan najwyższego zagrożenia 368
Natura konieczności (3) 368
Uchylanie reguł wojny 373
Decyzja o bombardowaniu miast niemieckich 373
Granice kalkulacji 384
Hiroszima 384
XVII. Odstraszanie nuklearne 393
Problem gróźb niemoralnych 393
Ograniczona wojna jądrowa 401
Argument Paula Ramseya 406
Część V. Problem odpowiedzialności 414
XVIII. Zbrodnia agresji: przywódcy polityczni i obywatele 416
Świat funkcjonariuszy 418
Norymberga: "proces ministerstw" 423
Odpowiedzialność demokratyczna 429
Naród amerykański a wojna wietnamska 431
XIX. Zbrodnie wojenne: żołnierze i ich dowódcy 439
W ferworze walki 442
Dwa podejścia do zabijania jeńców 442
Rozkazy przełożonych 446
Masakra w My Lai 446
Odpowiedzialność dowództwa 455
General Bradley i bombardowanie Saint-Lô 457
Przypadek generała Yamashity 459
Natura konieczności (4) 464
Pozbawienie czci Arthura Harrisa 465
Konkluzja 468
Posłowie: niestosowanie przemocy a teoria wojny 470
Indeks nazwisk 478
Indeks rzeczowy 496
Zmiana ustroju a wojna sprawiedliwa 15
I 15
II 19
Przedmowa 29
Podziękowania 39
Część I. Rzeczywistość moralna wojny 41
I. Przeciw "realizmowi" 43
Argument realistyczny 44
Dialog melijski 45
Strategia a moralność 56
Relatywizm historyczny 60
Trzy ujęcia bitwy pod Azincourt 61
II. Zbrodnia wojny 67
Logika wojny 68
Argument Carla von Clausewitza 69
Granica zgody 72
Czy jest dzwon, co zaśpiewa jak bydło zabitym? **7 73
Tyrania wojny 78
Generał Sherman i spalenie Atlanty 81
III. Reguły wojny 84
Równość moralna żołnierzy 84
Przypadek generałów Hitlera 88
Dwa rodzaje reguł 94
Konwencje wojenne 97
Przykład kapitulacji 100
Część II. Teoria agresji 103
IV. Prawo i porządek w społeczności międzynarodowej 105
Agresja 105
Uprawnienia wspólnot politycznych 108
Przypadek Alzacji i Lotaryngii 110
Paradygmat legalistyczny 114
Kategorie niezbywalne 121
Karol Marks i wojna francusko-pruska 122
Argument na rzecz polityki ustępstw 126
Czechosłowacja i zasada monachijska 128
Finlandia 130
V. Antycypacje 135
Wojna prewencyjna a równowaga sił 137
Wojna o sukcesję hiszpańską 141
Uderzenia wyprzedzające 143
Wojna sześciodniowa 146
VI. Interwencje 151
Samostanowienie i samodzielność 152
Argument Johna Stuarta Milla 152
Secesja 157
Rewolucja węgierska 157
Wojna domowa 163
Wojna amerykańska w Wietnamie 166
Interwencja humanitarna 170
Kuba 1898, Bangladesz 1971 172
VII. Cele wojny a waga zwycięstwa 181
Kapitulacja bezwarunkowa 184
Polityka aliantów podczas II wojny światowej 184
Sprawiedliwość porozumień pokojowych 192
Wojna koreańska 192
Część III. Konwencje wojenne 204
VIII. Środki wojenne a znaczenie dobrej walki 206
Użyteczność i proporcjonalność 208
Argument Henry'ego Sidgwicka 208
Prawa człowieka 214
Gwałt na kobietach włoskich 214
IX. Nietykalność niewalczących a konieczność wojskowa 220
Status jednostek 220
Nadzy żołnierze 220
Natura konieczności (1) 227
Wojna podmorska: sprawa "Laconii" 231
Podwójny skutek 238
Bombardowanie w Korei 242
Bombardowanie okupowanej Francji i rajd na Vemork 245
X. Wojna przeciw cywilom: oblężenia i blokady 249
Przymus i odpowiedzialność 250
Oblężenie Jerozolimy w 72 roku p.n.e. 250
Prawo wyjścia 255
Oblężenie Leningradu 255
Branie na cel a zasada podwójnego skutku 263
Brytyjska blokada Niemiec 265
XI. Wojna partyzancka 270
Opór wobec okupacji wojskowej 270
Atak partyzancki 270
Uprawnienia partyzantów 274
Uprawnienia zwolenników cywilnych 283
Amerykańskie "zasady walki" w Wietnamie 285
XII . Terroryzm 297
Kodeks polityczny 297
Populiści rosyjscy, IRA i banda Sterna 299
Kampania zamachów Wietkongu 302
Przemoc i wyzwolenie 307
Jean Paul Sartre i bitwa o Algier 307
XIII. Działania odwetowe 310
Odstraszanie bez odpłaty 310
Jeńcy FSW w Annecy 311
Problem działań odwetowych w czasie pokoju 322
Atak na Khibye i rajd na Bejrut 323
Część IV. Dylematy wojny 332
XIV. Zwycięstwo a walka zgodna z regułami 334
"Głupia rycerskość" 334
Przewodniczący Mao i bitwa nad rzeką Hung 334
Skala ruchoma i argument odwołujący się do sytuacji ekstremalnych 339
XV. Agresja a neutralność 345
Prawo do neutralności 346
Natura konieczności (2) 353
Gwałt na Belgii 354
Skala ruchoma 357
Winston Churchill i neutralność Norwegii 357
XVI. Stan najwyższego zagrożenia 368
Natura konieczności (3) 368
Uchylanie reguł wojny 373
Decyzja o bombardowaniu miast niemieckich 373
Granice kalkulacji 384
Hiroszima 384
XVII. Odstraszanie nuklearne 393
Problem gróźb niemoralnych 393
Ograniczona wojna jądrowa 401
Argument Paula Ramseya 406
Część V. Problem odpowiedzialności 414
XVIII. Zbrodnia agresji: przywódcy polityczni i obywatele 416
Świat funkcjonariuszy 418
Norymberga: "proces ministerstw" 423
Odpowiedzialność demokratyczna 429
Naród amerykański a wojna wietnamska 431
XIX. Zbrodnie wojenne: żołnierze i ich dowódcy 439
W ferworze walki 442
Dwa podejścia do zabijania jeńców 442
Rozkazy przełożonych 446
Masakra w My Lai 446
Odpowiedzialność dowództwa 455
General Bradley i bombardowanie Saint-Lô 457
Przypadek generała Yamashity 459
Natura konieczności (4) 464
Pozbawienie czci Arthura Harrisa 465
Konkluzja 468
Posłowie: niestosowanie przemocy a teoria wojny 470
Indeks nazwisk 478
Indeks rzeczowy 496