Dane szczegółowe książki

Spis treści
Słowo wstępne do wydania polskiego IX
Przedmowa 1
Terminologia 5
Wstęp: INSTYNKTY I NAMIĘTNOŚCI LUDZKIE 9
PRZYPISY 20

CZĘŚĆ PIERWSZA
INSTYNKTYWIZM, BEHAWIORYZM, PSYCHOANALIZA 21
1. INSTYNKTYWIŚCI 22
Wcześni instynktywiści 22
Neoinstynktywiści: Zygmunt Freud i Konrad Lorenz 23
Freuda koncepcja agresji 23
Teoria agresji Lorenza 25
Freud i Lorenz: podobieństwa i różnice 29
PRZYPISY 43
2. ENWIRONMENT ALIŚCI I BEHAWIORYŚCI 45
Enwironmentalizm oświeceniowy 45
Behawioryzm 45
Neobehawioryzm B. F. Skinnera 46
Cele i wartości 47
Przyczyny popularności skinneryzmu 52
Behawioryzm i agresja 54
O eksperymentach psychologicznych 58
Teoria frustracji-agresji 79
PRZYPISY 81
3. INSTYNKTYWIZM I BEHAWIORYZM: PODOBIEŃSTWA I RÓŻNICE 84
Wspólna płaszczyzna 84
Nowsze poglądy 86
Polityczne i społeczne tło obu teorii 88
PRZYPISY 91
4. PSYCHOANALITYCZNE PODEJŚCIE DO ZROZUMIENIA AGRESJI 92
Podsumowanie 98
PRZYPISY 100

CZĘŚĆ DRUGA
ŚWIADECTWA PRZECIWKO TEZIE INSTYNKTYWISTYCZNEJ 103
5. NEUROFIZJOLOGIA 104
Związek psychologii z neurofizjologią 104
Mózg jako podstawa zachowań agresywnych 107
Obronna funkcja agresji 109
Instynkt „ucieczki” 111
Drapieżność i agresja 112
PRZYPISY 115
6. ZACHOWANIE ZWIERZĄT 117
Agresja w niewoli 118
Agresja ludzka i stłoczenie 122
Agresja na swobodzie 125
Terytorializm i dominacja 130
Agresywność wśród innych ssaków 133
Czy człowiek wyposażony jest w mechanizmy powstrzymujące go przed zabijaniem? 135
PRZYPISY 138
7. PALEONTOLOGIA 140
Czy człowiek stanowi jeden gatunek? 140
Czy człowiek jest zwierzęciem drapieżnym? 141
PRZYPISY 144
8. ANTROPOLOGIA 146
„Człowiek myśliwy” - antropologiczny Adam? 146
Agresja i pierwotni łowcy 153
Pierwotni łowcy - społeczeństwo obfitości? 161
Pierwotna wojna 162
Rewolucja neolityczna 168
Społeczeństwa prehistoryczne i „natura ludzka” 175
Rewolucja miejska 177
Agresja w kulturach pierwotnych 182
Analiza trzydziestu plemion pierwotnych 183
System A: społeczeństwa afirmujące życie 183
System B: społeczeństwa niedestrukcyjno-agresywne 184
System C: społeczeństwa destrukcyjne 184
Przykłady trzech systemów 185
Świadectwa przemawiające za destrukcyjnością i okrucieństwem 193
PRZYPISY 198

CZĘŚĆ TRZECIA
RÓŻNE FORMY AGRESJI I DESTRUKCYJNOŚCI ORAZ ICH UWARUNKOWANIA 203
9. AGRESJA NIEZŁOŚLIWA 204
Uwagi wstępne 204
Pseudoagresja 207
Agresja przypadkowa 207
Agresja w zabawie 208
Agresja asertywna (self-assertive aggression) 208
Agresja obronna 215
Różnica między zwierzętami a człowiekiem 215
Agresja i wolność 219
Agresja i narcyzm 221
Agresja i opór 225
Agresja konformistyczna 227
Agresja instrumentalna 228
O przyczynach wojny 231
Warunki ograniczenia agresji obronnej 237
PRZYPISY 239
10. AGRESJA ZŁOŚLIWA: PRZESŁANKI 243
Uwagi wstępne 243
Natura człowieka 244
Egzystencjalne potrzeby człowieka a różne namiętności zakorzenione w jego charakterze 256
Ramy orientacyjne i wiara 256
Zakorzenienie 258
Jedność 259
Skuteczność 261
Pobudzenie i stymulacja 263
Nuda - chroniczna depresja 270
Struktura charakteru 280
Warunki rozwoju namiętności zakorzenionych w charakterze 282
Warunki neurofizjologiczne 283
Warunki społeczne 287
O racjonalności popędów i namiętności 292
Psychiczne funkcje namiętności 294
PRZYPISY 296
11. AGRESJA ZŁOŚLIWA: OKRUCIEŃSTWO I DESTRUKCYJNOŚĆ 301
Pozorna destrukcyjność 301
Formy spontaniczne 303
Nota historyczna 303
Mściwa destrukcyjność 305
Destrukcyjność ekstatyczna 308
Kult destrukcyjności 310
Kern, von Salomon: kliniczny przypadek destrukcyjnego bałwochwalstwa 310
Charakter destrukcyjny: sadyzm 314
Przykłady seksualnego sadyzmu-masochizmu 317
Józef Stalin: kliniczny przypadek nieseksualnego sadyzmu 319
Natura sadyzmu 323
Warunki rozwoju sadyzmu 332
Heinrich Himmler: kliniczny przypadek sadyzmu analno-tezauryzatorskiego 334
Podsumowanie 359
PRZYPISY 362
12. AGRESJA ZŁOŚLIWA: NEKROFILIA 366
Koncepcja tradycyjna 366
Charakter nekrofilityczny 371
Nekrofilityczne marzenia senne 372
„Niezamierzone” działania nekrofilityczne 377
Nekrofilityczny język 382
Związek między nekrofilią a kultem techniki 383
Hipoteza dotycząca kazirodztwa i kompleksu Edypa 401
Związek Freudowskich popędów śmierci i życia z biofilią i nekrofilią 408
Zasady kliniczne/metodologiczne 409
PRZYPISY 412
13. AGRESJA ZŁOŚLIWA: ADOLF HITLER, KLINICZNY PRZYPADEK NEKROFILII 416
Uwagi wstępne 416
Rodzice Hitlera i jego młodość 418
Klara Hitler 418
Alois Hitler 420
Od niemowlęctwa do szóstego roku życia (1889-1895) 422
Dzieciństwo od szóstego do jedenastego roku życia (1895-1900) 426
Okres poprzedzający dojrzewanie i okres dojrzewania: od jedenastego do siedemnastego roku życia (1900-1906) 428
Wiedeń (1907-1913) 436
Monachium 443
Komentarz metodologiczny 445
Destrukcyjność Hitlera 446
Stłumienie destrukcyjności 453
Inne aspekty osobowości Hitlera 455
Związki z kobietami 459
Talenty i umiejętności 464
Ogłada 473
Słabość woli i brak realizmu 478
PRZYPISY 485
EPILOG: O DWUZNACZNOŚCI NADZIEI 491
DODATEK 496
FREUDA TEORIA AGRESYWNOŚCI I DESTRUKCYJNOŚCI 496
1. Ewolucja Freudowskiego pojęcia agresywności i destrukcyjności 496
2. Analiza losów Freudowskich teorii dotyczących popędu śmierci i erosa oraz ich krytyka 502
3. Siła i ograniczenia popędu śmierci 518
4. Krytyka teorii 524
5. Zasada redukcji pobudzenia: podstawa zasady przyjemności i popędu śmierci 527
PRZYPISY 533
Bibliografia 539
Indeks 557