Dane szczegółowe książki
Podmiot jako byt otwarty: problematyka podmiotowości w późnych pismach Wittgensteina / Gurczyńska-Sady, Katarzyna
Autorzy
Tytuł
Podmiot jako byt otwarty: problematyka podmiotowości w późnych pismach Wittgensteina
Wydawnictwo
Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2007
ISBN
978-83-227-2683-9
Hasła przedmiotowe
Informacje dodatkowe
Liczba stron 274. Plik zawiera automatycznie wygenerowany spis treści.
Spis treści
pokaż spis treści
Wykaz skrótów odsyłających do dzieł Wittgensteina (8)
Wprowadzenie Rozdział 1. W poszukiwaniu koncepcji podmiotowości (11)
Rozdział 2. Filozoficzna terapia Wittgensteina - kwestia metody
(18)
1. Metoda jako zadanie dla filozofa (18) • 1a. Źródło problemów filozoficznych
• 1b. Przyczyny filozoficznego błądzenia • 1c. Niewłaściwa postać leku • 1d. Cel analizy gramatycznej • 1e. Terapie • 1f. Cel filozofii • 2. Zmaganie z treścią filozoficznych dociekań Wittgensteina (29) • 2a. Gramatyka jako pogląd na świat
• 2b. Nowe spojrzenie • 2c. Analiza negatywna • 2d. Analiza pozytywna
• 2e. Konkluzja • 3. Rozmowa z czytelnikiem (36) • 4. Metoda i jej wyniki (37)
Część I
Iluzja wewnętrzności życia psychicznego
Rozdział 3. Krytyka rozumienia wnętrza jako miejsca, gdzie toczy się nasze życie psychiczne (41)
1. Nieuchwytność zjawisk psychicznych a próba ich ujęcia (41) • 2. Wnętrze - nie jako mechanizm (44) • 3. Maszyna jako symbol wszystkich swoich ruchów (47)
• 4. Waga kryteriów zewnętrznych (48) • 5. Reguła - nie jako głos wewnętrzny (51) • 6. Fizjologia - niejako klucz do zrozumienia treści pojęć psychologicznych (54) • 7. Wnętrze - konsekwencja mylnej interpretacji naszych form językowych (56)
Rozdział 4. Krytyka uprzywilejowania dostępu do własnego wnętrza (59)
1. Mit bezpośredniej znajomości własnego wnętrza (59) • 1a. Zbędność użycia słowa „wiem” w odniesieniu do wypowiedzi dotyczących własnych myśli i uczuć
• 1b. Zwroty wyrażające stan naszych myśli i uczuć - wnioski • 2. Ból - nie jako doznanie własne (66) • 3. Czy ból nie jest „czymś”? (72) • 4. Nieskrytość doznań, myśli i uczuć (76) • 5. Pojęcie bólu (79) • 6. Kwestia istnienia języka prywatnego (81) • 7. Wnętrze-zewnętrze - obraz nieuprzywilejowania dostępu do myśli i uczuć innych (86)
Rozdział 5. Krytyka introspekcji jako narzędzia samopoznania
(88)
1. Czy istnieje źródło znajomości własnych doznań, myśli i uczuć? (89) • 1a. Mit samoobserwacji • 1b. Brak źródła wiedzy na temat doznań, myśli i uczuć • 2. Mit introspekcyjnej wiedzy o ja (99) • 2a. Ja - nie jako właściciel doświadczenia wewnętrznego • 2b. Niemożność introspekcyjnego dotarcia do ja
Rozdział 6. Znajomość stanów ducha innych (103)
1. Mit nieznajomości innych (104) • 1a. Potocznie ujęta nieznajomość innych
• 1b. Czy wiedza innych o sobie stanowi klucz do ich znajomości?
• lc. Znajomość fizjologii - niejako klucz do znajomości innych • 1d. Właściwa postać nieznajomości innych - interpretacja • 2. Wiedza na temat stanów ducha innych (116) • 2a. Status pewności co do stanu ducha innych • 2b. Źródło pewności co do stanu ducha innych • 2c. Niesystemowość wiedzy o innych
• 2d. Pewność co do stanu ducha innych a kwestia przewidywalności ich przyszłego zachowania • 2e. Wiedza czy niewiedza? • 3. Stosunek do człowieka (130)
• 3a. Nastawienie, które wyprzedza jakąkolwiek opinię • 3b. Człowiek - nie jako automat
Rozdział 7. Mit poznania analogicznego (136)
1. Krytyka znajomości innych przez analogię z własną osobą (137)
• la. Heterogeniczność versus homogeniczność pojęć odnoszących się do doznań
• 1b. Bezpośredniość reakcji versus wnioskowanie • 1c. Wyraźność versus niewy- raźność wiedzy o innych • 1d. Odczuwanie bólu w miejscu homologicznym
• 2. Otwartość innego (144)
Rozdział 8. Niesymetryczność pierwszej i trzeciej osoby (146)
1. Symetryczność versus niesymetryczność wiedzy o sobie i innych (147) • 2. Inna otwartość (150) • 3. Samoniepoznawalność (152)
Rozdział 9. Tożsamość osobowa (154)
1. Kryterium tożsamości osobowej (155) • 2. Czy świadomość ma charakter empiryczny? (155) • 3. Własne ciało (159)
Część II
Iluzja potrzeby nawiązania kontaktu ze światem
Rozdział 10. Myślenie (165)
1. Myślenie i introspekcja - kwestia metody (166) • 2. Krytyka rozumienia myślenia jako procesu psychicznego (169) • 2a. Myślenie - niejako powstawanie w nas psychicznych obrazów; analiza zwrotu „mieć kogoś na myśli”
• 2b. Myślenie - nie jako psychiczna czynność towarzysząca • 3. Myślenie jako narzędzie (181) • 4. Krytyka myślenia jako narzędzia poznania (184)
• 5. Filozoficzna i faktyczna wiedza dotycząca myślenia (187)
Rozdział 11. Wola (190)
1. Wola jako nastawienie wobec świata - wczesne poglądy (190) • 2. Późna filozofia: czy wola jest zjawiskiem? (194) • 2a. Wola - nie jako nieprzyczynowe powodowanie czegoś • 2b. Wola a doznania • 2c. Wola - nie jako stan psychiczny
• 3. Wola - ujęcie pozytywne (202) • 4. Filozoficzne a rzeczywiste użycie słowa „chcieć” (205) • 5. Wola i zwyczajne sytuacje (207)
Część III Iluzja zewnętrzności świata
Rozdział 12. Krytyka prywatności świata. Dane wrażeniowe i subiektywność (211)
1. Dane wrażeniowe jako quasi-przedmiot (212) • 2. Subiektywność (215)
• 2a. Krytyka subiektywności rozumianej jako stanowisko poznawcze
• 2b. Subiektywność a zwroty typu „wydaje mi się” • 2c. Opisy wyrażające nastrój • 3. Złudzenia zmysłowe (223) • 4. Odbiór świata i reguły wspólnotowe (227)
Rozdział 13. Zagadnienie „widzenia jako” (228)
1. Krytyka widzenia jako odbioru koniecznych komponentów rzeczywistości (229)
• la. Kłopoty z ideą kopiowania • 1b. Kłopoty z ideą interpretacji • 2. Widzenie jako technika do przyswojenia (240) • 3. Mit obiektywnej rzeczywistości (244)
Zakończenie
Rozdział 14. Zarys pozytywnej koncepcji podmiotowości (249) 1. Co zostało odrzucone? (249) • 2. Samorozumienie (252) • 3. Człowiek jako byt otwarty (254) • 4. Samorozumienie a etyka (263)
Bibliografia (267)
Indeks nazwisk (273)
Wprowadzenie Rozdział 1. W poszukiwaniu koncepcji podmiotowości (11)
Rozdział 2. Filozoficzna terapia Wittgensteina - kwestia metody
(18)
1. Metoda jako zadanie dla filozofa (18) • 1a. Źródło problemów filozoficznych
• 1b. Przyczyny filozoficznego błądzenia • 1c. Niewłaściwa postać leku • 1d. Cel analizy gramatycznej • 1e. Terapie • 1f. Cel filozofii • 2. Zmaganie z treścią filozoficznych dociekań Wittgensteina (29) • 2a. Gramatyka jako pogląd na świat
• 2b. Nowe spojrzenie • 2c. Analiza negatywna • 2d. Analiza pozytywna
• 2e. Konkluzja • 3. Rozmowa z czytelnikiem (36) • 4. Metoda i jej wyniki (37)
Część I
Iluzja wewnętrzności życia psychicznego
Rozdział 3. Krytyka rozumienia wnętrza jako miejsca, gdzie toczy się nasze życie psychiczne (41)
1. Nieuchwytność zjawisk psychicznych a próba ich ujęcia (41) • 2. Wnętrze - nie jako mechanizm (44) • 3. Maszyna jako symbol wszystkich swoich ruchów (47)
• 4. Waga kryteriów zewnętrznych (48) • 5. Reguła - nie jako głos wewnętrzny (51) • 6. Fizjologia - niejako klucz do zrozumienia treści pojęć psychologicznych (54) • 7. Wnętrze - konsekwencja mylnej interpretacji naszych form językowych (56)
Rozdział 4. Krytyka uprzywilejowania dostępu do własnego wnętrza (59)
1. Mit bezpośredniej znajomości własnego wnętrza (59) • 1a. Zbędność użycia słowa „wiem” w odniesieniu do wypowiedzi dotyczących własnych myśli i uczuć
• 1b. Zwroty wyrażające stan naszych myśli i uczuć - wnioski • 2. Ból - nie jako doznanie własne (66) • 3. Czy ból nie jest „czymś”? (72) • 4. Nieskrytość doznań, myśli i uczuć (76) • 5. Pojęcie bólu (79) • 6. Kwestia istnienia języka prywatnego (81) • 7. Wnętrze-zewnętrze - obraz nieuprzywilejowania dostępu do myśli i uczuć innych (86)
Rozdział 5. Krytyka introspekcji jako narzędzia samopoznania
(88)
1. Czy istnieje źródło znajomości własnych doznań, myśli i uczuć? (89) • 1a. Mit samoobserwacji • 1b. Brak źródła wiedzy na temat doznań, myśli i uczuć • 2. Mit introspekcyjnej wiedzy o ja (99) • 2a. Ja - nie jako właściciel doświadczenia wewnętrznego • 2b. Niemożność introspekcyjnego dotarcia do ja
Rozdział 6. Znajomość stanów ducha innych (103)
1. Mit nieznajomości innych (104) • 1a. Potocznie ujęta nieznajomość innych
• 1b. Czy wiedza innych o sobie stanowi klucz do ich znajomości?
• lc. Znajomość fizjologii - niejako klucz do znajomości innych • 1d. Właściwa postać nieznajomości innych - interpretacja • 2. Wiedza na temat stanów ducha innych (116) • 2a. Status pewności co do stanu ducha innych • 2b. Źródło pewności co do stanu ducha innych • 2c. Niesystemowość wiedzy o innych
• 2d. Pewność co do stanu ducha innych a kwestia przewidywalności ich przyszłego zachowania • 2e. Wiedza czy niewiedza? • 3. Stosunek do człowieka (130)
• 3a. Nastawienie, które wyprzedza jakąkolwiek opinię • 3b. Człowiek - nie jako automat
Rozdział 7. Mit poznania analogicznego (136)
1. Krytyka znajomości innych przez analogię z własną osobą (137)
• la. Heterogeniczność versus homogeniczność pojęć odnoszących się do doznań
• 1b. Bezpośredniość reakcji versus wnioskowanie • 1c. Wyraźność versus niewy- raźność wiedzy o innych • 1d. Odczuwanie bólu w miejscu homologicznym
• 2. Otwartość innego (144)
Rozdział 8. Niesymetryczność pierwszej i trzeciej osoby (146)
1. Symetryczność versus niesymetryczność wiedzy o sobie i innych (147) • 2. Inna otwartość (150) • 3. Samoniepoznawalność (152)
Rozdział 9. Tożsamość osobowa (154)
1. Kryterium tożsamości osobowej (155) • 2. Czy świadomość ma charakter empiryczny? (155) • 3. Własne ciało (159)
Część II
Iluzja potrzeby nawiązania kontaktu ze światem
Rozdział 10. Myślenie (165)
1. Myślenie i introspekcja - kwestia metody (166) • 2. Krytyka rozumienia myślenia jako procesu psychicznego (169) • 2a. Myślenie - niejako powstawanie w nas psychicznych obrazów; analiza zwrotu „mieć kogoś na myśli”
• 2b. Myślenie - nie jako psychiczna czynność towarzysząca • 3. Myślenie jako narzędzie (181) • 4. Krytyka myślenia jako narzędzia poznania (184)
• 5. Filozoficzna i faktyczna wiedza dotycząca myślenia (187)
Rozdział 11. Wola (190)
1. Wola jako nastawienie wobec świata - wczesne poglądy (190) • 2. Późna filozofia: czy wola jest zjawiskiem? (194) • 2a. Wola - nie jako nieprzyczynowe powodowanie czegoś • 2b. Wola a doznania • 2c. Wola - nie jako stan psychiczny
• 3. Wola - ujęcie pozytywne (202) • 4. Filozoficzne a rzeczywiste użycie słowa „chcieć” (205) • 5. Wola i zwyczajne sytuacje (207)
Część III Iluzja zewnętrzności świata
Rozdział 12. Krytyka prywatności świata. Dane wrażeniowe i subiektywność (211)
1. Dane wrażeniowe jako quasi-przedmiot (212) • 2. Subiektywność (215)
• 2a. Krytyka subiektywności rozumianej jako stanowisko poznawcze
• 2b. Subiektywność a zwroty typu „wydaje mi się” • 2c. Opisy wyrażające nastrój • 3. Złudzenia zmysłowe (223) • 4. Odbiór świata i reguły wspólnotowe (227)
Rozdział 13. Zagadnienie „widzenia jako” (228)
1. Krytyka widzenia jako odbioru koniecznych komponentów rzeczywistości (229)
• la. Kłopoty z ideą kopiowania • 1b. Kłopoty z ideą interpretacji • 2. Widzenie jako technika do przyswojenia (240) • 3. Mit obiektywnej rzeczywistości (244)
Zakończenie
Rozdział 14. Zarys pozytywnej koncepcji podmiotowości (249) 1. Co zostało odrzucone? (249) • 2. Samorozumienie (252) • 3. Człowiek jako byt otwarty (254) • 4. Samorozumienie a etyka (263)
Bibliografia (267)
Indeks nazwisk (273)