Dane szczegółowe książki
Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu / Elias, Norbert (1897-1990); Zabłudowski, Tadeusz (1907-1984); Banaszkiewicz, Jacek (1947-)
Autorzy
Tytuł
Przemiany obyczajów w cywilizacji Zachodu
Tytuł oryginału
Über den Prozess der Zivillisation, 1969
Wydawnictwo
Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1980
ISBN
830600258X
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
CZĘŚĆ PIERWSZA
Socjogeneza pojęć ,,cywilizacja" i ,.kultura" …. 5
I. Socjogeneza przeciwstawności pojęć ,,cywilizacja" i "kultura" w Niemczech 7
Wstęp 7
O kształtowaniu się przeciwstawności pojęć "cywilizacja" - "kultura" 13
Przykłady postawy dworskiej w Niemczech …. 17
Stan średni i szlachta dworska w Niemczech …. 26
Stosunek niemieckiej inteligencji mieszczańskiej do sfery dworskiej w świetle literatury 35
Cofanie się społecznych i wysuwanie narodowych przeciwieństw w przeciwstawieniu "kultury" i "cywilizacji" 45
II. Socjogeneza pojęcia "civilisation" we Francji … 52
O genezie społecznej francuskiego pojęcia "civilisation" 52
CZĘŚĆ DRUGA
Cywilizacja jako specyficzne przeobrażenie zachowań ludzkich 61
Zarys historii pojęcia "civilité" 63
O średniowiecznych formach towarzyskich …. 74
Zmiana form zachowania w epoce Odrodzenia … 90
O zachowaniu się przy stole 111
Przykłady 111
Uwagi 132
Grupa I
Rzut oka na społeczności, do których adresowane były cytowane teksty . . 132
#533
Dygresja na temat kariery i zmierzchu pojęć "courtoisie" i ,,civilité" . . . . . 136
Rzut oka na krzywą ewolucyjną "cywilizacji" w zakresie zachowania się przy stole .. . . . . 140
Dygresja na temat dworskiego modelowania języka . . . . 145
O kryteriach oceny zachowań jako ,,właściwych" i "niewłaściwych". . . . 154
Grupa II
O spożywaniu mięsa 158
O używaniu noża przy jedzeniu 166
O posługiwaniu się widelcem 172
O przemianach w postawie wobec potrzeb naturalnych 176
Przykłady .176
Uwagi 185
O wycieraniu nosa 198
Przykłady 198
Szczyt wyrafinowania 203
Uwagi 208
O spluwaniu 215
Przykłady 215
Uwagi 222
O zachowaniu w sypialni 229
Przykłady 229
Uwagi 233
Ewolucja postawy wobec stosunków seksualnych . . 242
O przeobrażeniach popędu agresji 274
Rzut oka na życie rycerza 295
CZĘŚĆ trzecia
Przyczynki do socjogenezy cywilizacji Zachodu . . . . 317
Socjogeneza feudalizmu 319
Socjogeneza liryki trubadurów i dwornych form towarzyskich . . . . 331
CZĘŚĆ CZWARTA
Zarys teorii cywilizacji 365
Przymus społeczny jako przymus wewnętrzny . . . . 367
Upowszechnianie się konieczności obliczania na dalszą metę i przymusu wewnętrznego . . . . 390
#534
Zacieranie się kontrastów, mnożenie się odmian . . . . 396
Przemiana wojowników w dworzan 406
Tłumienie popędów. Psychologizacja i racjonalizacja . . . . 423
Wstyd i zakłopotanie 450
Większe uzależnienie warstwy wyższej, silniejszy napór od dołu . . . . 462
Aneksy 485
Przypisy 487
Indeks osób . . . . 526
Socjogeneza pojęć ,,cywilizacja" i ,.kultura" …. 5
I. Socjogeneza przeciwstawności pojęć ,,cywilizacja" i "kultura" w Niemczech 7
Wstęp 7
O kształtowaniu się przeciwstawności pojęć "cywilizacja" - "kultura" 13
Przykłady postawy dworskiej w Niemczech …. 17
Stan średni i szlachta dworska w Niemczech …. 26
Stosunek niemieckiej inteligencji mieszczańskiej do sfery dworskiej w świetle literatury 35
Cofanie się społecznych i wysuwanie narodowych przeciwieństw w przeciwstawieniu "kultury" i "cywilizacji" 45
II. Socjogeneza pojęcia "civilisation" we Francji … 52
O genezie społecznej francuskiego pojęcia "civilisation" 52
CZĘŚĆ DRUGA
Cywilizacja jako specyficzne przeobrażenie zachowań ludzkich 61
Zarys historii pojęcia "civilité" 63
O średniowiecznych formach towarzyskich …. 74
Zmiana form zachowania w epoce Odrodzenia … 90
O zachowaniu się przy stole 111
Przykłady 111
Uwagi 132
Grupa I
Rzut oka na społeczności, do których adresowane były cytowane teksty . . 132
#533
Dygresja na temat kariery i zmierzchu pojęć "courtoisie" i ,,civilité" . . . . . 136
Rzut oka na krzywą ewolucyjną "cywilizacji" w zakresie zachowania się przy stole .. . . . . 140
Dygresja na temat dworskiego modelowania języka . . . . 145
O kryteriach oceny zachowań jako ,,właściwych" i "niewłaściwych". . . . 154
Grupa II
O spożywaniu mięsa 158
O używaniu noża przy jedzeniu 166
O posługiwaniu się widelcem 172
O przemianach w postawie wobec potrzeb naturalnych 176
Przykłady .176
Uwagi 185
O wycieraniu nosa 198
Przykłady 198
Szczyt wyrafinowania 203
Uwagi 208
O spluwaniu 215
Przykłady 215
Uwagi 222
O zachowaniu w sypialni 229
Przykłady 229
Uwagi 233
Ewolucja postawy wobec stosunków seksualnych . . 242
O przeobrażeniach popędu agresji 274
Rzut oka na życie rycerza 295
CZĘŚĆ trzecia
Przyczynki do socjogenezy cywilizacji Zachodu . . . . 317
Socjogeneza feudalizmu 319
Socjogeneza liryki trubadurów i dwornych form towarzyskich . . . . 331
CZĘŚĆ CZWARTA
Zarys teorii cywilizacji 365
Przymus społeczny jako przymus wewnętrzny . . . . 367
Upowszechnianie się konieczności obliczania na dalszą metę i przymusu wewnętrznego . . . . 390
#534
Zacieranie się kontrastów, mnożenie się odmian . . . . 396
Przemiana wojowników w dworzan 406
Tłumienie popędów. Psychologizacja i racjonalizacja . . . . 423
Wstyd i zakłopotanie 450
Większe uzależnienie warstwy wyższej, silniejszy napór od dołu . . . . 462
Aneksy 485
Przypisy 487
Indeks osób . . . . 526