Dane szczegółowe książki
KIEDY TRAUMA INNYCH STAJE SIĘ WŁASNA: NEgatywne i pozytywne konsekwencje pomagania osobom po doświadczeniach traumatycznych / Ogińska-Bulik, Nina; Juczyński, Zygfryd
Tytuł
KIEDY TRAUMA INNYCH STAJE SIĘ WŁASNA: NEgatywne i pozytywne konsekwencje pomagania osobom po doświadczeniach traumatycznych
Wydawnictwo
Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2020
Numer wydania
1
ISBN
978-83-01-211783
Spis treści
pokaż spis treści
Wprowadzenie ..................................................................................................................... 7
Rozdział 1
Trauma i jej k o n sekw en cje ................................................................................................. 9
1.1. Wydarzenia życiowe i traumatyczne......................................................................... 10
1.1.1. Rozpowszechnienie wydarzeń traumatycznych............................................. 13
1.1.2. Osobowe i kulturowe uwarunkowania znaczenia doświadczonych
w y d arzeń ............................................................................................................. 15
1.1.3. Kontrowersje związane z pojęciem traumy ................................................... 17
1.2. Potraumatyczne zaburzenie stresowe........................................................................ 19
1.2.1. Kryteria i objawy PTSD..................................................................................... 20
1.2.2. Pomiar PTSD ..................................................................................................... 24
1.2.3. Rozpowszechnienie PTSD ............................................................................... 25
1.3. Potraumatyczny wzrost................................................................................................ 27
1.3.1. Pojęcie i charakterystyka potraumatycznego wzrostu.................................. 29
1.3.2. Pomiar i rozpowszechnienie............................................................................. 30
Rozdział 2
Wtórny stres tra um a ty c z n y ............................................................................................... 35
2.1. Wtórna trauma i jej konsekwencje ........................................................................... 36
2.2. Pomiar wtórnego stresu traumatycznego................................................................. 44
2.3. Występowanie wtórnego stresu traumatycznego ..................................................... 47
2.3.1. Wtórny stres traumatyczny wśród profesjonalistów.................................... 50
2.3.2. Wtórny stres traumatyczny wśród nieprofesjonalistów .............................. 55
2.4. Modele wyjaśniające wtórną traumatyzację ........................................................... 56
2.4.1. Model transmisji tra um y ................................................................................... 57
2.4.2. Model stresu opartego na empatii ................................................................... 63
2.4.3. Konstruktywistyczna teoria samorozwoju ..................................................... 65
2.4.4. Ekologiczne wyjaśnienie wtórnej tra um y ....................................................... 67
2.5. Czynniki warunkujące występowanie wtórnej traumy ......................................... 70
2.5.1. Czynniki środowiskowe..................................................................................... 71
2.5.2. Czynniki podmiotowe....................................................................................... 76
Rozdział 3
Zastępczy wzrost po traumie ........................................................................................... 89
3.1. Potraumatyczny wzrost a zastępczy wzrost po tra um ie ......................................... 90
3.2. Pomiar i występowanie zastępczego wzrostu po traumie ..................................... 94
3.3. Modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traum ie .................................................. 98
3.3.1. Funkcjonalno-opisowy model wzrostu po traumie ....................................... 98
3.3.2. Inne modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traum ie ............................... 101
3.4. Czynniki warunkujące występowanie zastępczego wzrostu po tra um ie ............. 104
3.4.1. Czynnikowe środowiskowe............................................................................... 104
3.4.2. Czynniki podmiotowe....................................................................................... 106
3.5. Związki między wtórnym stresem traumatycznym a zastępczym wzrostem po
traumie ............................................................................................................................ 112
Rozdział 4
Interwencje - redukowanie wtórnego stresu traumatycznego i wzmacnianie
zastępczego wzrostu po tr a um ie ..................................................................................... 115
4.1. Oddziałania kierowane na organizację...................................................................... 116
4.2. Oddziaływania kierowane na jednostkę.................................................................... 117
4.3. Terapia wtórnego stresu traumatycznego.................................................................. 118
4.4. Programy interwencyjne ............................................................................................ 121
4.5. Wspieranie wtórnego wzrostu po traum ie ................................................................ 122
Rozdział 5
Badania w ła s n e ...................................................................................................................... 125
5.1. Cel i model badań ........................................................................................................ 126
5.2. Charakterystyka badanych o s ó b ................................................................................ 126
5.3. Narzędzia badawcze .................................................................................................... 129
5.3.1. Inwentarz Wtórnego Stresu Traumatycznego - IW S T ................................. 129
5.3.2. Inwentarz Wtórnego Wzrostu Potraumatycznego - IW W P ....................... 131
5.3.3. Pozostałe narzędzia badawcze ......................................................................... 132
5.4. Wtórny stres i wzrost - objawy i korelaty.................................................................. 134
5.4.1. Negatywne i pozytywne konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę . . . . 134
5.4.2. Zmienne socjodemograficzne i związane z pracą a konsekwencje
wtórnej ekspozycji na traum ę ........................................................................... 141
5.4.3. Zasoby osobiste a konsekwencje wtórnej ekspozycji na tr a um ę ................ 150
5.4.4. Przetwarzanie poznawcze a konsekwencje wtórnej ekspozycji
na traum ę............................................................................................................. 155
5.5. Predyktory wtórnego stresu i wzrostu ...................................................................... 168
5.6. Zależności między wtórnym stresem a wzrostem................................................... 174
5.7. Dyskusja wyników........................................................................................................ 177
Bibliografia.............................................................................................................................. 195
Spis tabel .............................................................................................................................. 215
Spis rycin .............................................................................................................................. 217
Indeks nazwisk ..................................................................................................................... 218
Notka autorska..................................................................................................................... 222
Rozdział 1
Trauma i jej k o n sekw en cje ................................................................................................. 9
1.1. Wydarzenia życiowe i traumatyczne......................................................................... 10
1.1.1. Rozpowszechnienie wydarzeń traumatycznych............................................. 13
1.1.2. Osobowe i kulturowe uwarunkowania znaczenia doświadczonych
w y d arzeń ............................................................................................................. 15
1.1.3. Kontrowersje związane z pojęciem traumy ................................................... 17
1.2. Potraumatyczne zaburzenie stresowe........................................................................ 19
1.2.1. Kryteria i objawy PTSD..................................................................................... 20
1.2.2. Pomiar PTSD ..................................................................................................... 24
1.2.3. Rozpowszechnienie PTSD ............................................................................... 25
1.3. Potraumatyczny wzrost................................................................................................ 27
1.3.1. Pojęcie i charakterystyka potraumatycznego wzrostu.................................. 29
1.3.2. Pomiar i rozpowszechnienie............................................................................. 30
Rozdział 2
Wtórny stres tra um a ty c z n y ............................................................................................... 35
2.1. Wtórna trauma i jej konsekwencje ........................................................................... 36
2.2. Pomiar wtórnego stresu traumatycznego................................................................. 44
2.3. Występowanie wtórnego stresu traumatycznego ..................................................... 47
2.3.1. Wtórny stres traumatyczny wśród profesjonalistów.................................... 50
2.3.2. Wtórny stres traumatyczny wśród nieprofesjonalistów .............................. 55
2.4. Modele wyjaśniające wtórną traumatyzację ........................................................... 56
2.4.1. Model transmisji tra um y ................................................................................... 57
2.4.2. Model stresu opartego na empatii ................................................................... 63
2.4.3. Konstruktywistyczna teoria samorozwoju ..................................................... 65
2.4.4. Ekologiczne wyjaśnienie wtórnej tra um y ....................................................... 67
2.5. Czynniki warunkujące występowanie wtórnej traumy ......................................... 70
2.5.1. Czynniki środowiskowe..................................................................................... 71
2.5.2. Czynniki podmiotowe....................................................................................... 76
Rozdział 3
Zastępczy wzrost po traumie ........................................................................................... 89
3.1. Potraumatyczny wzrost a zastępczy wzrost po tra um ie ......................................... 90
3.2. Pomiar i występowanie zastępczego wzrostu po traumie ..................................... 94
3.3. Modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traum ie .................................................. 98
3.3.1. Funkcjonalno-opisowy model wzrostu po traumie ....................................... 98
3.3.2. Inne modele wyjaśniające zastępczy wzrost po traum ie ............................... 101
3.4. Czynniki warunkujące występowanie zastępczego wzrostu po tra um ie ............. 104
3.4.1. Czynnikowe środowiskowe............................................................................... 104
3.4.2. Czynniki podmiotowe....................................................................................... 106
3.5. Związki między wtórnym stresem traumatycznym a zastępczym wzrostem po
traumie ............................................................................................................................ 112
Rozdział 4
Interwencje - redukowanie wtórnego stresu traumatycznego i wzmacnianie
zastępczego wzrostu po tr a um ie ..................................................................................... 115
4.1. Oddziałania kierowane na organizację...................................................................... 116
4.2. Oddziaływania kierowane na jednostkę.................................................................... 117
4.3. Terapia wtórnego stresu traumatycznego.................................................................. 118
4.4. Programy interwencyjne ............................................................................................ 121
4.5. Wspieranie wtórnego wzrostu po traum ie ................................................................ 122
Rozdział 5
Badania w ła s n e ...................................................................................................................... 125
5.1. Cel i model badań ........................................................................................................ 126
5.2. Charakterystyka badanych o s ó b ................................................................................ 126
5.3. Narzędzia badawcze .................................................................................................... 129
5.3.1. Inwentarz Wtórnego Stresu Traumatycznego - IW S T ................................. 129
5.3.2. Inwentarz Wtórnego Wzrostu Potraumatycznego - IW W P ....................... 131
5.3.3. Pozostałe narzędzia badawcze ......................................................................... 132
5.4. Wtórny stres i wzrost - objawy i korelaty.................................................................. 134
5.4.1. Negatywne i pozytywne konsekwencje wtórnej ekspozycji na traumę . . . . 134
5.4.2. Zmienne socjodemograficzne i związane z pracą a konsekwencje
wtórnej ekspozycji na traum ę ........................................................................... 141
5.4.3. Zasoby osobiste a konsekwencje wtórnej ekspozycji na tr a um ę ................ 150
5.4.4. Przetwarzanie poznawcze a konsekwencje wtórnej ekspozycji
na traum ę............................................................................................................. 155
5.5. Predyktory wtórnego stresu i wzrostu ...................................................................... 168
5.6. Zależności między wtórnym stresem a wzrostem................................................... 174
5.7. Dyskusja wyników........................................................................................................ 177
Bibliografia.............................................................................................................................. 195
Spis tabel .............................................................................................................................. 215
Spis rycin .............................................................................................................................. 217
Indeks nazwisk ..................................................................................................................... 218
Notka autorska..................................................................................................................... 222