Dane szczegółowe książki

Od redaktorów 12
Wstęp 14
Ścieżki obok drogi. Z badań nad migracjami w latach dziewięćdziesiątych XX wieku 21
Bibliografia 27
Paradoks migracyjny unii europejskiej: więcej mobilności, mniej imigrantów? 28
1. Wstęp 28
2. Europa stała się kontynentem imigracji między 1950 a 2015 rokiem... 28
3. ...ale państwa niechętnie reagują na imigrację i imigrantów... 30
4. ...rozszerzająca się UE promowała swobodę przemieszczania się i mobilność w swych granicach... 36
5. ...wreszcie czego możemy nauczyć i spodziewać w przyszłości? 39
Bibliografia 43
Część I. Społeczeństwo a wyzwania demograficzne 47
Przejście demograficzne 49
Bibliografia 59
Kulturowe role płci a zmiany dzietności 62
Bibliografia 70
Polityka rodzinna zmiany w czasie i zróżnicowanie między krajami 73
Czym jest polityka rodzinna? 73
Modele polityki rodzinnej i ich zróżnicowanie w Europie 77
Ewolucja polityki rodzinnej 80
Polityka rodzinna po 1989 roku 84
O dalszych zmianach polityki rodzinnej 86
Bibliografia 88
Rodziny transnarodowe, polskie doświadczenia, problemy i wyzwania 91
Kwestie definicyjne i najważniejsze nurty badań 91
Problemy rodzin transnarodowych 95
Rozwody a migracje 95
Migracje kobiet i relacje w rodzinie 97
Transnarodowe macierzyństwo 97
Opieka nad starszymi w sytuacji migracji 99
Reunifikacja rodzin: życie "razem" zamiast "osobno" 101
Podsumowanie 105
Bibliografia 105
Starzenie się ludności jako zjawisko demograficzne i społeczne 109
Przyczyny starzenia się ludności i sposoby pomiaru zjawiska 109
Zaawansowanie starości demograficznej - aspekt globalny i lokalny 112
Świat i Europa 112
Polska 117
Wybrane konsekwencje starzenia się ludności 120
Bibliografia 125
Przyszłość demograficzna Polski 127
Jak badamy przyszłość demograficzną Polski i co wynika z tych badań 127
Przyczyny przyszłych zmian demograficznych 128
Konsekwencje przyszłych zmian demograficznych 131
Czy powinniśmy się martwić przyszłością demograficzną Polski? 135
Bibliografia 137
Część II. Mobliność i migracje 141
Migracje doby przełomu 143
Bibliografia 149
Diaspora polska 151
Kwestie terminologiczne 151
Polacy w krajach sąsiednich (wschód) 152
Najnowsza emigracja z polski i jej korzenie 154
Ogólne wnioski 159
Bibliografia 163
Globalizacja i migracje 166
Bibliografia 174
Mobilność, wiedza i nowoczesna komunikacja 177
1. Wstęp: co nowego? 177
2. Jak się przemieszcza wiedzę? 178
3. Portfolia mobilności 182
Międzynarodowe przedsiębiorstwa 182
Akademia 184
4. Postscriptum 188
Bibliografia 190
Migracja zarobkowa - uwagi definicyjne 192
Bibliografia 201
Tymczasowość w migracji 202
Bibliografia 214
Modernizacyjny wymiar migracji 218
Migracje a rozwój - stan wiedzy 218
Modernizacyjny wymiar migracji - przypadek Polski 228
Bibliografia 238
Mobilność społeczna i migracje 241
Związki pomiędzy mobilnością społeczną i przestrzenną 241
Badania mobilności społecznej i przestrzennej w Polsce 243
Mobilność społeczna migrantów i niemigrantów: unikalna perspektywa w polskich badaniach migracyjnych 250
Mobilność społeczna, przestrzenna i kompetencje: nowe obszary badań 252
Bibliografia 254
Kulturowy wymiar migracji 257
Bibliografia 269
Integracja imigrantów 272
Bibliografia 280
Upokorzenie w migracji 284
Bibliografia 289
Część III. Regionalny wymiar zmiany społecznej 293
O peryferiach 295
Niezbędność peryferii dla pracowniczych ruchów wędrówkowych? Niezbędność ruchów wędrówkowych dla peryferii? 302
Bibliografia 309
Obszary wiejskie w Polsce - przemiany i znaczenie 310
Przemiany polskich obszarów wiejskich 310
Wielofunkcyjność rolnictwa i obszarów wiejskich 314
Ewolucja polityki wobec rolnictwa i obszarów wiejskich 317
Bibliografia 320
Czynniki i wymiary regionalnych zróżnicowań Polski 321
Wymiar 1. Zróżnicowanie poziomu rozwoju 322
Wymiar 2. Dynamika rozwoju 326
Wymiar 3. Zróżnicowanie społeczno-polityczne 327
Wymiar 4. Sprawność działań zbiorowych 328
Bibliografia 332
Migracje wewnętrzne w Polsce 333
Bibliografia 341
Reemigracja w wymiarze regionalnym 343
Reemigracja - czym jest dzisiaj? 344
Powroty - doświadczenia międzynarodowe 344
Wpływ reemigracji na rozwój regionów w Polsce 347
Co zrobić, aby przyciągnąć emigrantów? 349
Bibliografia 353
Migracje zagraniczne a rozwój regionalny i lokalny (przykład Śląska Opolskiego) 356
Bibliografia 362
Część IV. Instytucje w dobie transformacji 364
Instytucje: oczekiwania i rozczarowania. 366
Idea kierunkowa 366
Zmienne konteksty budowy instytucji 367
Instytucje: definicja 371
Zmiana instytucjonalna 373
Zamiast pytać, kto zawinił, lepiej może przyjrzeć się sobie? 375
Bibliografia 377
Elity polityczne 380
Bibliografia 395
Rynek pracy 397
Bibliografia 410
Szara strefa - przyczyny, kształt i skutki ekspansji we współczesnej Polsce 413
Charakterystyka szarej strefy 414
Przyczyny ekspansji szarej strefy 416
Konsekwencje istnienia szarej strefy dla gospodarki i społeczeństwa 422
Podsumowanie 424
Bibliografia 426
Prekaryzacja rynku pracy 429
Prekariat - nowy element rynku pracy 430
Dyskusja 434
Wnioski 442
Bibliografia 442
Wyzwania dla współczesnej statystyki publicznej 445
Statystyka publiczna w systemie informacyjnym państwa 445
Większe oczekiwania wobec współczesnej statystyki publicznej 446
Aktywna rola statystyki publicznej 450
Rozwój zrównoważony i jego komponenty 452
Modernizacja organizacji procesu badań statystycznych 455
Alternatywne źródła danych w statystyce publicznej 457
Podsumowanie: wyzwania statystyki publicznej w pigułce 461
Bibliografia 462
Polityka społeczna a migracje 463
Bibliografia 470
Polityka migracyjna 471
Bibliografia 481
Polityka wobec mniejszości narodowych 484
Polityka wobec mniejszości narodowych w Polsce w latach 1945-1989 485
Polityka wobec mniejszości narodowych w Polsce po 1989 roku 487
Uznane mniejszości narodowe i etniczne w Polsce 491
Nowe grupy a spory dotyczące uznawania mniejszości narodowych 493
Imigracja osiedleńcza do polski 495
Podsumowanie 497
Bibliografia 497
Polityka ekologiczna 500
Bibliografia 509
Transformacje pokomunistyczne 511
Instytucjonalne determinanty pomyślności i ubóstwa: podejście Acemoglu i Robinsona 513
Pokomunistyczne ścieżki transformacji w kontekście koncepcji instytucji włączających i wyłączających 534
Podsumowanie 543
Bibliografia 545
Dorobek publikacyjny prof. dr. hab. Marka Okólskiego 548
Publikacje książkowe 548
Autorskie 548
Pod redakcją 550
Artykuły 552
Rozdziały w pracach zbiorowych 558
Inne 574
Noty o Autorach 580