Dane szczegółowe książki
Mediacje : teoria i praktyka / Gmurzyńska, Ewa; Morek, Rafał
Tytuł
Mediacje : teoria i praktyka
Wydawnictwo
Warszawa: Wolters Kluwer, 2014
ISBN
978-83-264-4532-3
Hasła przedmiotowe
Spis treści
pokaż spis treści
Wykaz skrótów / 13
Akty prawne /13
Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne /14
Inne /14
Od redaktorów / 15
Rafał Morek
Rozdział 1. Wprowadzenie /17
1.1. Pojęcie „mediacje" /17
1.2. Podstawy „języka" mediacji /19
1.3. Cele i funkcje mediacji /20
1.4. Zakres zastosowania mediacji /21
1.5. Alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR) /23
1.6. Podstawowe modele rozwiązywania i rozstrzygania sporów /24
1.7. Mediacje a negocjacje /26
1.8. Mediacje a arbitraż /27
1.9. Mediacje a proces sądowy / 28
1.10. Skłanianie stron do ugody przez sędziego lub arbitra /29
1.11. Specyfika mediacji /30
1.12. Pytania i zagadnienia do dyskusji /31
Stanisław Kordasiewicz
Rozdział 2. Historyczna i międzynarodowa perspektywa mediacji /35
2.1. Wprowadzenie /35
2.2. Mediacja w późnej starożytności - porozumienia z Egiptu z VI w. n.e. /36
2.3. Państwa o długiej tradycji mediacji: Chiny i Japonia /40
2.3.1. Historia mediacji w Chinach /41
2.3.2. Historia mediacji w Japonii /44
2.4. Historia mediacji w Europie /45
2.5. Historia współczesnej mediacji w Stanach Zjednoczonych /46
2.6. Współczesna mediacja w Europie /48
2.7. Podsumowanie /50
2.8. Pytania i zagadnienia do dyskusji /51
Adam Moniuszko, Anna Rosner
Rozdział 3. Historia polubownego rozwiązywania sporów na ziemiach polskich. Zarys problematyki /53
3.1. Polubowne rozwiązywanie sporów w dawnej Polsce /53
3.1.1. Problemy badawcze /53
3.1.2. Zakres stosowania /56
3.1.3. Mediatorzy i sędziowie polubowni /60
3.1.4. Postępowanie polubowne /63
3.1.5. Podsumowanie /66
3.2. Sądownictwo polubowne i mediacja na ziemiach polskich w XIX i XX w. /67
3.2.1. Tradycje staropolskiego sądownictwa polubownego w XIX w. /67
3.2.2. Nowe zasady i instytucje przełomu XIX i XX stulecia /72
3.2.3. Zakończenie /77
3.3. Pytania i zagadnienia do dyskusji /77
Anna Cybulko
Rozdział 4. Konflikt /79
4.1. Wstęp. Znaczenie wiedzy o konflikcie /79
4.2. Definicja konfliktu /80
4.3. Fazy konfliktu /81
4.3.1. Zmiany konfliktu w czasie /81
4.3.2. Chronologia powstawania konfliktu według Deutscha i według Pondy'ego /81
4.3.3. Etapy rozwoju konfliktu /83
4.4. Źródła konfliktu / 84
4.5. Dynamika konfliktu / 87
4.5.1. Postawy wobec konfliktu /87
4.5.2. Cykl konfliktu /88
4.5.3. Eskalacja konfliktu /89
4.6. Style radzenia sobie z konfliktem /91
4.7. Pozytywny wymiar konfliktu /95
4.8. Pytania i zagadnienia do dyskusji /95
Andrzej Szpor
Rozdział 5. Konflikty w organizacjach - organizacje w konfliktach /97
5.1. Człowiek i organizacje /97
5.2. Pojęcie organizacji /98
5.3. Organizacja - przestrzeń konfliktów /101
5.4. Organizacja jako strona konfliktów /103
5.5. Rozwiązywanie konfliktów organizacyjnych /106
5.6. Systemowe zarządzanie konfliktami organizacyjnymi /109
5.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /113
Anna Cybulko
Rozdział 6. Komunikacja interpersonalna /115
6.1. Komunikacja jako istota działań mediacyjnych /115
6.2. Najistotniejsze zagadnienia z zakresu komunikacji w mediacji /116
6.3. Podstawy konstruktywnego porozumiewania się /117
6.4. Nawiązanie dobrego kontaktu ze stronami /117
6.5. Umiejętności komunikacyjne niezbędne mediatorowi /120
6.5.1. Techniki aktywnego słuchania /121
6.5.2. Techniki budowania dobrej atmosfery /124
6.6. Kierowanie przebiegiem rozmowy /125
6.7. Zadawanie pytań /126
6.8. Rola ciszy /128
6.9. Komunikacja niewerbalna - o czym należy pamiętać? /129
6.9.1. Zachowania niewerbalne a dominacja /130
6.9.2. Spojrzenia i kontakt wzrokowy /131
6.9.3. Interpretacja reaktywności /132
6.10. Pytania i zagadnienia do dyskusji /132
Rafał Morek
Rozdział 7. Negocjacje /137
7.1. Istota negocjacji /137
7.2. Modele i style negocjacji /138
7.2.1. Negocjacje transakcyjne i rozjemcze /138
7.2.2. Negocjacje dystrybucyjne i kooperacyjne /139
7.2.3. Style negocjacyjne /141
7.3. Przygotowanie do negocjacji /142
7.4. BATNA /145
7.5. Przebieg negocjacji /147
7.5.1. Czas i miejsce negocjacji /147
7.5.2. Fazy negocjacji /147
7.5.3. Kilka praktycznych wskazówek /148
7.5.4. Kiedy kończą się negocjacje? /151
7.6. Prawnik jako negocjator /151
7.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /153
Paweł Waszkiewicz
Rozdział 8. Zasady mediacji /157
8.1. Wprowadzenie /157
8.2. Zasada dobrowolności /159
8.3. Bezstronność i neutralność mediatora /162
8.4. Poufność mediacji /166
8.5. Inne zasady - przegląd /169
8.6. Podsumowanie /170
8.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /171
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 9. Rodzaje mediacji /175
9.1. Wstęp /175
9.2. Podstawowe rodzaje mediacji /176
9.2.1. Mediacja facylitatywna i mediacja ewaluatywna /177
9.2.2. Mediacja oparta na interesach stron i mediacja transformatywna /180
9.2.3. Mediacja narratywna (narrative mediation) /183
9.2.4. Mediacja humanistyczna (humanistic mediation) /186
9.2.5. Mediacje sądowe i mediacje umowne /188
9.3. Podsumowanie /190
9.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /191
P Waszkiewicz
Rozdział 10. Przygotowanie do mediacji w pięciu krokach /195
10.1.Wstęp /195
10.2.Wyznaczanie celów /196
10.3. Krok pierwszy - zebranie informacji na temat mediacji /197
10.4. Krok drugi - określenie celu (celów) mediacji /198
10.5. Krok trzeci - plan mediacji /201
10.6. Krok czwarty - logistyka mediacji /206
10.7. Krok piąty - analiza przebiegu i wyniku mediacji /207
10.8. Podsumowanie /208
10.9. Pytania i zagadnienia do dyskusji /210
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 11. Etapy mediacji /211
11.1. Wprowadzenie. Czynniki wpływające na przebieg mediacji /211
11.2. Etapy mediacji /212
11.2.1. Przygotowanie mediacji /213
11.2.2. Otwarcie mediacji - spotkanie wspólne /216
11.2.3. Wstępne wypowiedzi stron /220
11.2.4. Wymiana zdań - dialog /221
11.2.5. Ustalanie kwestii do dyskusji. Ustalanie kolejności omawianych kwestii /223
11.2.6. Tworzenie propozycji ugodowych (opcji rozwiązania sporu) /224
11.2.7. Osiąganie porozumienia /225
11.2.8. Spisywanie ugody /225
11.3. Spotkania na osobności /227
11.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /228
Aleksandra Winiarska, Paweł Waszkiewicz
Rozdział 12. Kwestie etyczne w mediacji /233
12.1. Zagadnienia wstępne /233
12.2. Bezstronność, neutralność, poufność - przykład Anny i Michała /234
12.3. Inne istotne zagadnienia etyczne /241
12.4. Wybrane kodeksy etyczne /242
12.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /246
Aleksandra Winiarska
Rozdział 13. Kwestie kulturowe w mediacji /249
13.1. Wprowadzenie /249
13.2. Komunikacja w kontaktach międzykulturowych /251
13.2.1. Styl komunikacji /252
13.2.2. Indywidualizm - kolektywizm /254
13.2.3. Dystans władzy /255
13.2.4. Niewerbalne aspekty komunikacji międzykulturowej /256
13.3. Konflikt międzykulturowy /258
13.4. Odmienne podejścia do rozwiązywania konfliktu /260
13.5. Koło kultury (Moore i Woodrow) /262
13.6. Wnioski /266
13.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /269
Anna Cybulko, Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz
Rozdział 14. Mediator: role, umiejętności, osobowość /271
14.1. Wstęp - dobry mediator /271
14.2. Role mediatora /272
14.2.1. Pomoc stronom we wzajemnej komunikacji /273
14.2.2. Czuwanie nad przebiegiem mediacji /273
14.2.3. Mediator jako nauczyciel /275
14.2.4. Pomaganie stronom w kreowaniu nowych wartości i ograniczanie postaw roszczeniowych /276
14.2.5. Uzmysłowienie stronom skutków niezawarcia ugody /276
14.2.6. Rola mediatora w zakończeniu sporu /277
14.3. Umiejętności potrzebne do prowadzenia mediacji /278
14.4. Osobowość mediatora /279
14.5. Podsumowanie /281
14.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /282
Rafał Morek
Rozdział 15. Mediacja w sprawach cywilnych /285
15.1. Mediacja jako przedmiot zainteresowania współczesnych prawodawców /285
15.2. Podstawowe założenia regulacji mediacji w sprawach cywilnych w prawie polskim /287
15.3. Umowa o mediację /288
15.4. Mediacje ze skierowania sądu /290
15.5. Mediator /291
15.6. Ugoda zawarta przed mediatorem /292
15.7. Wpływ mediacji na bieg terminów przedawnienia. Daty wszczęcia i zakończenia mediacji /293
15.8. Zasada poufności mediacji /295
15.9. Zagadnienia i problemy do dyskusji /296
Anna Cybulko
Rozdział 16. Mediacja w sprawach rodzinnych /299
16.1. Mediacja rodzinna jako szczególna postać mediacji cywilnej /299
16.2. Mediacja umowna i mediacja sądowa /300
16.2.1. Specyfika mediacji umownej w sprawach rodzinnych /300
16.2.2. Specyfika mediacji ze skierowania sądu w sprawach rodzinnych /303
16.3. Pozycja i rola mediatora /306
16.4. Szczególne aspekty prowadzenia mediacji rodzinnej /307
16.4.1. Standardy prowadzenia mediacji rodzinnej /307
16.4.2. Dziecko w mediacji /309
16.4.3. Bezpośredni udział dziecka w mediacjach - ryzyko i korzyści /311
16.5. Porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej /314
16.5.1. Porozumienie rodzicielskie a rozwój mediacji /315
16.5.2. Porozumienie rodzicielskie - treść i moc obowiązująca /315
16.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /317
Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz
Rozdział 17. Mediacja w sprawach karnych /321
17.1. Wstęp /321
17.2. Mediacja w prawie europejskim /323
17.3. Podstawy prawne mediacji w polskim procesie karnym /324
17.4. Postanowienie o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego /327
17.5. Mediator /329
17.6. Przebieg postępowania mediacyjnego /330
17.7. Wpływ mediacji na postępowanie karne /331
17.8. Kwalifikowanie sprawy do postępowania mediacyjnego /332
17.9. Podsumowanie /333
17.10. Pytania i zagadnienia do dyskusji /335
Paweł Waszkiewicz
Rozdział 18. Mediacja w sprawach nieletnich /339
18.1. Uwagi wstępne /339
18.2. Wprowadzenie mediacji w sprawach nieletnich w prawie polskim /342
18.3. Regulacje prawne /343
18.4. Ocena mediacji w sprawach nieletnich i perspektywy jej rozwoju /346
18.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /348
Magdalena Żurawska
Rozdział 19. Mediacja jako metoda rozwiązywania indywidualnych i zbiorowych sporów pracy /351
19.1. Mediacja jako jedna z metod ugodowego likwidowania indywidualnych sporów z zakresu prawa pracy /351
19.1.1. Specyfika prawa pracy /351
19.1.2. Pojęcie indywidualnego sporu z zakresu prawa pracy / 352
19.1.3. Metody likwidowania indywidualnych sporów z zakresu prawa pracy /354
19.1.4. Mediacja w sporach z zakresu prawa pracy - podstawa prawna / 355
19.1.5. Doniosłość zasady ugodowego rozwiązywania sporów w sprawach z zakresu prawa pracy /356
19.1.6. Zalety mediacji dla stron stosunku pracy /357
19.1.7. Bariery dla stosowania mediacji w sprawach z zakresu prawa pracy /358
19.2. Mediacja jako metoda rozwiązywania sporów zbiorowych /360
19.2.1. Pojęcie sporu zbiorowego - przedmiot, specyfika /360
19.2.2. Tryb rozwiązywania sporów zbiorowych - etapy /363
19.3. Misje dobrej woli /373
19.4. Konkluzje /374
19.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /375
Agata Gójska
Rozdział 20. Mediacja w konfliktach społecznych /379
20.1. Zagadnienia wstępne /379
20.2. Główne wyzwania /382
20.2.1. Mapa konfliktu: kto z kim o czym będzie rozmawiał i co z tego wynika /382
20.2.2. Wiedza i pozycja ekspertów przy stole mediacyjnym, czyli kto wie najlepiej /389
20.2.3. Zasady (ground rules), czyli nie tylko o czym mowa, ale w jaki sposób /392
20.2.4. Organizacja pracy mediatora, czyli co dwie głowy, to nie jedna /393
20.3. Konflikt społeczny a konflikt trudno rozwiązywalny, czyli gdy wydaje się, że wszystko pójdzie gładko /394
20.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /396
Andrzej Szpor
Rozdział 21. Mediacja w prawie administracyjnym /397
21.1. Uwagi wstępne /397
21.2. Europejskie standardy rozwiązywania sporów administracyjnych /399
21.3. Postępowanie mediacyjne przed sądami administracyjnymi w Polsce /402
21.3.1. Cele sądowoadministracyjnego postępowania mediacyjnego /403
21.3.2. Zakres spraw podlegających załatwieniu w postępowaniu mediacyjnym /403
21.3.3. Inicjowanie mediacji sądowoadministracyjnej /404
21.3.4. Prowadzący postępowanie mediacyjne /405
21.3.5. Przebieg postępowania mediacyjnego /406
21.3.6. Ustalenia w toku postępowania mediacyjnego /406
21.3.7. Dalszy bieg postępowania sądowoadministracyjnego /407
21.4. Ocena wprowadzenia mediacji sądowoadministracyjnych do polskiego prawa /407
21.5. Perspektywy mediacji w prawie administracyjnym /408
21.5.1. Korzystanie z mediacji w postępowaniu administracyjnym /410
21.5.2. Perspektywy mediacji poza postępowaniem administracyjnym /412
21.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /413
Michał Czapski
Rozdział 22. Mediacja w sporach akademickich /417
22.1. Wstęp /417
22.2. Spory akademickie /418
22.3. Płaszczyzny konfliktów na uczelniach /419
22.4. Spory, do jakich dochodzi na uczelniach /420
22.5. Sposoby rozwiązywania sporów akademickich na polskich uczelniach /421
22.6. Rozwiązywanie sporów akademickich za pomocą alternatywnych metod /424
22.7. Młodsza siostra mediacji akademickiej /427
22.8. Jak to się robi w…? /427
22.9. Instytucja Ombudsmana (rzecznika akademickiego) w Polsce /430
22.10. Podsumowanie /432
22.11. Pytania i zagadnienia do dyskusji /433
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 23. Mediacja a prawnicy /435
23.1. Wprowadzenie /435
23.2. Badania psychologiczne dotyczące osobowości prawników /436
23.3. Prawo w mediacji /439
23.4. Rola prawników w mediacji /441
23.4.1. Prawnicy jako pełnomocnicy stron w mediacji /441
23.4.2. Informowanie klientów o mediacji /444
23.4.3. Identyfikacja celów mediacji /445
23.4.4. Obiektywna ocena sprawy przed podjęciem decyzji o mediacji /445
23.4.5. Czas przystąpienia do mediacji /445
23.4.6. Wybór mediatora /446
23.4.7. Pomoc prawnika w przygotowaniu dokumentacji dla mediatora /446
23.4.8. Zapewnienie udziału właściwych osób /447
23.4.9. Przygotowanie planu mediacji /447
23.4.10. Przygotowanie klienta do mediacji /447
23.4.11. Udział w mediacji /449
23.5. Zmiana podejścia do wykonywania zawodów prawniczych /449
23.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /451
Stanisław Kordasiewicz
Rozdział 24. Przyszłość alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów: Online Dispute Resolution /455
24.1. Definicja i klasyfikacje ODR /455
24.2. Wybrane przykłady ODR /456
24.2.1. Square Trade /456
24.2.2. Smartsettle /458
24.3. Zalety ODR /459
24.3.1. Wygoda użytkowania /459
24.3.2. Asynchroniczna komunikacja /460
24.3.3. Niski koszt / 460
24.3.4. Rozwiązanie problemu różnych systemów prawnych stron /460
24.3.5. Czas /461
24.3.6. Inne /461
24.4. Wyzwania ODR /461
24.4.1. Komunikacja pisemna /461
24.4.2. Brak wystarczających regulacji prawnych /462
24.4.3. Finansowanie /462
24.4.4. Ochrona prywatności i poufności /462
24.4.5. Kompetencje mediatorów /463
24.4.6. Kierunki rozwoju ODR /464
24.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji: /465
Monika Stachura
Rozdział 25. Omówienie filmu Kraken v. Kraken /469
25.1. Wprowadzenie do filmu i jego omówienia /469
25.2. Co to jest mediacja i czemu służy przygotowanie do mediacji? /470
25.3. Jaka jest rola mediatora na poszczególnych etapach mediacji? /471
25.3.1. Jaką funkcję w mediacji spełnia ustalenie przebiegu mediacji? /471
25.3.2. Czemu służy ustalenie spraw porządkowych w mediacji? /472
25.3.3. Monolog czy dialog mediatora? /472
25.4. Kto zaczyna w mediacji? /473
25.5. Czemu służy ustalenie kwestii? /474
25.6. W jaki sposób w mediacji realizowana jest zasada dobrowolności? /474
25.7. Jak w mediacji realizowana jest zasada bezstronności? /475
25.8. W jaki sposób mediator czuwa efektywnie nad przebiegiem mediacji? /475
25.9. W jaki sposób mediator ukierunkowuje uczestników mediacji na wypracowanie satysfakcjonującego ich rozwiązania? /476
25.10. Po jakie narzędzia sięga mediator? /476
25.10.1. Do czego i kiedy mediator wykorzystuje podsumowania? / 476
25.10.2. Jaki cel spełnia dowartościowanie w mediacji? / 477
25.10.3. W jaki sposób mediator wykorzystuje pytania otwarte? / 478
25.10.4. Jak i kiedy mediator parafrazuje? /479
25.11. Jakie narzędzia służą mediatorowi do zbadania możliwości zawarcia ugody i jej realnego wykonania? /480
25.12. Po jakie narzędzia mediator sięga w celu zmotywowania uczestników do kontynuowania negocjacji? /480
25.13. Jakie znaczenie w mediacji ma język stosowany przez mediatora? /481
25.14. W jaki sposób mediator radzi sobie z emocjami? /482
25.15. Czemu służą spotkania na osobności (spotkania indywidualne)? /483
25.16. Jaką role w mediacji odgrywają prawnicy i strony? /484
25.17. Czy mediator może proponować rozwiązania? /486
25.18. Zakończenie /486
25.19. Pytania i zagadnienia do dyskusji /487
O AUTORACH /489
Akty prawne /13
Czasopisma i wydawnictwa promulgacyjne /14
Inne /14
Od redaktorów / 15
Rafał Morek
Rozdział 1. Wprowadzenie /17
1.1. Pojęcie „mediacje" /17
1.2. Podstawy „języka" mediacji /19
1.3. Cele i funkcje mediacji /20
1.4. Zakres zastosowania mediacji /21
1.5. Alternatywne metody rozwiązywania sporów (ADR) /23
1.6. Podstawowe modele rozwiązywania i rozstrzygania sporów /24
1.7. Mediacje a negocjacje /26
1.8. Mediacje a arbitraż /27
1.9. Mediacje a proces sądowy / 28
1.10. Skłanianie stron do ugody przez sędziego lub arbitra /29
1.11. Specyfika mediacji /30
1.12. Pytania i zagadnienia do dyskusji /31
Stanisław Kordasiewicz
Rozdział 2. Historyczna i międzynarodowa perspektywa mediacji /35
2.1. Wprowadzenie /35
2.2. Mediacja w późnej starożytności - porozumienia z Egiptu z VI w. n.e. /36
2.3. Państwa o długiej tradycji mediacji: Chiny i Japonia /40
2.3.1. Historia mediacji w Chinach /41
2.3.2. Historia mediacji w Japonii /44
2.4. Historia mediacji w Europie /45
2.5. Historia współczesnej mediacji w Stanach Zjednoczonych /46
2.6. Współczesna mediacja w Europie /48
2.7. Podsumowanie /50
2.8. Pytania i zagadnienia do dyskusji /51
Adam Moniuszko, Anna Rosner
Rozdział 3. Historia polubownego rozwiązywania sporów na ziemiach polskich. Zarys problematyki /53
3.1. Polubowne rozwiązywanie sporów w dawnej Polsce /53
3.1.1. Problemy badawcze /53
3.1.2. Zakres stosowania /56
3.1.3. Mediatorzy i sędziowie polubowni /60
3.1.4. Postępowanie polubowne /63
3.1.5. Podsumowanie /66
3.2. Sądownictwo polubowne i mediacja na ziemiach polskich w XIX i XX w. /67
3.2.1. Tradycje staropolskiego sądownictwa polubownego w XIX w. /67
3.2.2. Nowe zasady i instytucje przełomu XIX i XX stulecia /72
3.2.3. Zakończenie /77
3.3. Pytania i zagadnienia do dyskusji /77
Anna Cybulko
Rozdział 4. Konflikt /79
4.1. Wstęp. Znaczenie wiedzy o konflikcie /79
4.2. Definicja konfliktu /80
4.3. Fazy konfliktu /81
4.3.1. Zmiany konfliktu w czasie /81
4.3.2. Chronologia powstawania konfliktu według Deutscha i według Pondy'ego /81
4.3.3. Etapy rozwoju konfliktu /83
4.4. Źródła konfliktu / 84
4.5. Dynamika konfliktu / 87
4.5.1. Postawy wobec konfliktu /87
4.5.2. Cykl konfliktu /88
4.5.3. Eskalacja konfliktu /89
4.6. Style radzenia sobie z konfliktem /91
4.7. Pozytywny wymiar konfliktu /95
4.8. Pytania i zagadnienia do dyskusji /95
Andrzej Szpor
Rozdział 5. Konflikty w organizacjach - organizacje w konfliktach /97
5.1. Człowiek i organizacje /97
5.2. Pojęcie organizacji /98
5.3. Organizacja - przestrzeń konfliktów /101
5.4. Organizacja jako strona konfliktów /103
5.5. Rozwiązywanie konfliktów organizacyjnych /106
5.6. Systemowe zarządzanie konfliktami organizacyjnymi /109
5.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /113
Anna Cybulko
Rozdział 6. Komunikacja interpersonalna /115
6.1. Komunikacja jako istota działań mediacyjnych /115
6.2. Najistotniejsze zagadnienia z zakresu komunikacji w mediacji /116
6.3. Podstawy konstruktywnego porozumiewania się /117
6.4. Nawiązanie dobrego kontaktu ze stronami /117
6.5. Umiejętności komunikacyjne niezbędne mediatorowi /120
6.5.1. Techniki aktywnego słuchania /121
6.5.2. Techniki budowania dobrej atmosfery /124
6.6. Kierowanie przebiegiem rozmowy /125
6.7. Zadawanie pytań /126
6.8. Rola ciszy /128
6.9. Komunikacja niewerbalna - o czym należy pamiętać? /129
6.9.1. Zachowania niewerbalne a dominacja /130
6.9.2. Spojrzenia i kontakt wzrokowy /131
6.9.3. Interpretacja reaktywności /132
6.10. Pytania i zagadnienia do dyskusji /132
Rafał Morek
Rozdział 7. Negocjacje /137
7.1. Istota negocjacji /137
7.2. Modele i style negocjacji /138
7.2.1. Negocjacje transakcyjne i rozjemcze /138
7.2.2. Negocjacje dystrybucyjne i kooperacyjne /139
7.2.3. Style negocjacyjne /141
7.3. Przygotowanie do negocjacji /142
7.4. BATNA /145
7.5. Przebieg negocjacji /147
7.5.1. Czas i miejsce negocjacji /147
7.5.2. Fazy negocjacji /147
7.5.3. Kilka praktycznych wskazówek /148
7.5.4. Kiedy kończą się negocjacje? /151
7.6. Prawnik jako negocjator /151
7.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /153
Paweł Waszkiewicz
Rozdział 8. Zasady mediacji /157
8.1. Wprowadzenie /157
8.2. Zasada dobrowolności /159
8.3. Bezstronność i neutralność mediatora /162
8.4. Poufność mediacji /166
8.5. Inne zasady - przegląd /169
8.6. Podsumowanie /170
8.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /171
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 9. Rodzaje mediacji /175
9.1. Wstęp /175
9.2. Podstawowe rodzaje mediacji /176
9.2.1. Mediacja facylitatywna i mediacja ewaluatywna /177
9.2.2. Mediacja oparta na interesach stron i mediacja transformatywna /180
9.2.3. Mediacja narratywna (narrative mediation) /183
9.2.4. Mediacja humanistyczna (humanistic mediation) /186
9.2.5. Mediacje sądowe i mediacje umowne /188
9.3. Podsumowanie /190
9.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /191
P Waszkiewicz
Rozdział 10. Przygotowanie do mediacji w pięciu krokach /195
10.1.Wstęp /195
10.2.Wyznaczanie celów /196
10.3. Krok pierwszy - zebranie informacji na temat mediacji /197
10.4. Krok drugi - określenie celu (celów) mediacji /198
10.5. Krok trzeci - plan mediacji /201
10.6. Krok czwarty - logistyka mediacji /206
10.7. Krok piąty - analiza przebiegu i wyniku mediacji /207
10.8. Podsumowanie /208
10.9. Pytania i zagadnienia do dyskusji /210
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 11. Etapy mediacji /211
11.1. Wprowadzenie. Czynniki wpływające na przebieg mediacji /211
11.2. Etapy mediacji /212
11.2.1. Przygotowanie mediacji /213
11.2.2. Otwarcie mediacji - spotkanie wspólne /216
11.2.3. Wstępne wypowiedzi stron /220
11.2.4. Wymiana zdań - dialog /221
11.2.5. Ustalanie kwestii do dyskusji. Ustalanie kolejności omawianych kwestii /223
11.2.6. Tworzenie propozycji ugodowych (opcji rozwiązania sporu) /224
11.2.7. Osiąganie porozumienia /225
11.2.8. Spisywanie ugody /225
11.3. Spotkania na osobności /227
11.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /228
Aleksandra Winiarska, Paweł Waszkiewicz
Rozdział 12. Kwestie etyczne w mediacji /233
12.1. Zagadnienia wstępne /233
12.2. Bezstronność, neutralność, poufność - przykład Anny i Michała /234
12.3. Inne istotne zagadnienia etyczne /241
12.4. Wybrane kodeksy etyczne /242
12.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /246
Aleksandra Winiarska
Rozdział 13. Kwestie kulturowe w mediacji /249
13.1. Wprowadzenie /249
13.2. Komunikacja w kontaktach międzykulturowych /251
13.2.1. Styl komunikacji /252
13.2.2. Indywidualizm - kolektywizm /254
13.2.3. Dystans władzy /255
13.2.4. Niewerbalne aspekty komunikacji międzykulturowej /256
13.3. Konflikt międzykulturowy /258
13.4. Odmienne podejścia do rozwiązywania konfliktu /260
13.5. Koło kultury (Moore i Woodrow) /262
13.6. Wnioski /266
13.7. Pytania i zagadnienia do dyskusji /269
Anna Cybulko, Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz
Rozdział 14. Mediator: role, umiejętności, osobowość /271
14.1. Wstęp - dobry mediator /271
14.2. Role mediatora /272
14.2.1. Pomoc stronom we wzajemnej komunikacji /273
14.2.2. Czuwanie nad przebiegiem mediacji /273
14.2.3. Mediator jako nauczyciel /275
14.2.4. Pomaganie stronom w kreowaniu nowych wartości i ograniczanie postaw roszczeniowych /276
14.2.5. Uzmysłowienie stronom skutków niezawarcia ugody /276
14.2.6. Rola mediatora w zakończeniu sporu /277
14.3. Umiejętności potrzebne do prowadzenia mediacji /278
14.4. Osobowość mediatora /279
14.5. Podsumowanie /281
14.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /282
Rafał Morek
Rozdział 15. Mediacja w sprawach cywilnych /285
15.1. Mediacja jako przedmiot zainteresowania współczesnych prawodawców /285
15.2. Podstawowe założenia regulacji mediacji w sprawach cywilnych w prawie polskim /287
15.3. Umowa o mediację /288
15.4. Mediacje ze skierowania sądu /290
15.5. Mediator /291
15.6. Ugoda zawarta przed mediatorem /292
15.7. Wpływ mediacji na bieg terminów przedawnienia. Daty wszczęcia i zakończenia mediacji /293
15.8. Zasada poufności mediacji /295
15.9. Zagadnienia i problemy do dyskusji /296
Anna Cybulko
Rozdział 16. Mediacja w sprawach rodzinnych /299
16.1. Mediacja rodzinna jako szczególna postać mediacji cywilnej /299
16.2. Mediacja umowna i mediacja sądowa /300
16.2.1. Specyfika mediacji umownej w sprawach rodzinnych /300
16.2.2. Specyfika mediacji ze skierowania sądu w sprawach rodzinnych /303
16.3. Pozycja i rola mediatora /306
16.4. Szczególne aspekty prowadzenia mediacji rodzinnej /307
16.4.1. Standardy prowadzenia mediacji rodzinnej /307
16.4.2. Dziecko w mediacji /309
16.4.3. Bezpośredni udział dziecka w mediacjach - ryzyko i korzyści /311
16.5. Porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej /314
16.5.1. Porozumienie rodzicielskie a rozwój mediacji /315
16.5.2. Porozumienie rodzicielskie - treść i moc obowiązująca /315
16.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /317
Agnieszka Siedlecka-Andrychowicz
Rozdział 17. Mediacja w sprawach karnych /321
17.1. Wstęp /321
17.2. Mediacja w prawie europejskim /323
17.3. Podstawy prawne mediacji w polskim procesie karnym /324
17.4. Postanowienie o skierowaniu sprawy do postępowania mediacyjnego /327
17.5. Mediator /329
17.6. Przebieg postępowania mediacyjnego /330
17.7. Wpływ mediacji na postępowanie karne /331
17.8. Kwalifikowanie sprawy do postępowania mediacyjnego /332
17.9. Podsumowanie /333
17.10. Pytania i zagadnienia do dyskusji /335
Paweł Waszkiewicz
Rozdział 18. Mediacja w sprawach nieletnich /339
18.1. Uwagi wstępne /339
18.2. Wprowadzenie mediacji w sprawach nieletnich w prawie polskim /342
18.3. Regulacje prawne /343
18.4. Ocena mediacji w sprawach nieletnich i perspektywy jej rozwoju /346
18.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /348
Magdalena Żurawska
Rozdział 19. Mediacja jako metoda rozwiązywania indywidualnych i zbiorowych sporów pracy /351
19.1. Mediacja jako jedna z metod ugodowego likwidowania indywidualnych sporów z zakresu prawa pracy /351
19.1.1. Specyfika prawa pracy /351
19.1.2. Pojęcie indywidualnego sporu z zakresu prawa pracy / 352
19.1.3. Metody likwidowania indywidualnych sporów z zakresu prawa pracy /354
19.1.4. Mediacja w sporach z zakresu prawa pracy - podstawa prawna / 355
19.1.5. Doniosłość zasady ugodowego rozwiązywania sporów w sprawach z zakresu prawa pracy /356
19.1.6. Zalety mediacji dla stron stosunku pracy /357
19.1.7. Bariery dla stosowania mediacji w sprawach z zakresu prawa pracy /358
19.2. Mediacja jako metoda rozwiązywania sporów zbiorowych /360
19.2.1. Pojęcie sporu zbiorowego - przedmiot, specyfika /360
19.2.2. Tryb rozwiązywania sporów zbiorowych - etapy /363
19.3. Misje dobrej woli /373
19.4. Konkluzje /374
19.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji /375
Agata Gójska
Rozdział 20. Mediacja w konfliktach społecznych /379
20.1. Zagadnienia wstępne /379
20.2. Główne wyzwania /382
20.2.1. Mapa konfliktu: kto z kim o czym będzie rozmawiał i co z tego wynika /382
20.2.2. Wiedza i pozycja ekspertów przy stole mediacyjnym, czyli kto wie najlepiej /389
20.2.3. Zasady (ground rules), czyli nie tylko o czym mowa, ale w jaki sposób /392
20.2.4. Organizacja pracy mediatora, czyli co dwie głowy, to nie jedna /393
20.3. Konflikt społeczny a konflikt trudno rozwiązywalny, czyli gdy wydaje się, że wszystko pójdzie gładko /394
20.4. Pytania i zagadnienia do dyskusji /396
Andrzej Szpor
Rozdział 21. Mediacja w prawie administracyjnym /397
21.1. Uwagi wstępne /397
21.2. Europejskie standardy rozwiązywania sporów administracyjnych /399
21.3. Postępowanie mediacyjne przed sądami administracyjnymi w Polsce /402
21.3.1. Cele sądowoadministracyjnego postępowania mediacyjnego /403
21.3.2. Zakres spraw podlegających załatwieniu w postępowaniu mediacyjnym /403
21.3.3. Inicjowanie mediacji sądowoadministracyjnej /404
21.3.4. Prowadzący postępowanie mediacyjne /405
21.3.5. Przebieg postępowania mediacyjnego /406
21.3.6. Ustalenia w toku postępowania mediacyjnego /406
21.3.7. Dalszy bieg postępowania sądowoadministracyjnego /407
21.4. Ocena wprowadzenia mediacji sądowoadministracyjnych do polskiego prawa /407
21.5. Perspektywy mediacji w prawie administracyjnym /408
21.5.1. Korzystanie z mediacji w postępowaniu administracyjnym /410
21.5.2. Perspektywy mediacji poza postępowaniem administracyjnym /412
21.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /413
Michał Czapski
Rozdział 22. Mediacja w sporach akademickich /417
22.1. Wstęp /417
22.2. Spory akademickie /418
22.3. Płaszczyzny konfliktów na uczelniach /419
22.4. Spory, do jakich dochodzi na uczelniach /420
22.5. Sposoby rozwiązywania sporów akademickich na polskich uczelniach /421
22.6. Rozwiązywanie sporów akademickich za pomocą alternatywnych metod /424
22.7. Młodsza siostra mediacji akademickiej /427
22.8. Jak to się robi w…? /427
22.9. Instytucja Ombudsmana (rzecznika akademickiego) w Polsce /430
22.10. Podsumowanie /432
22.11. Pytania i zagadnienia do dyskusji /433
Ewa Gmurzyńska
Rozdział 23. Mediacja a prawnicy /435
23.1. Wprowadzenie /435
23.2. Badania psychologiczne dotyczące osobowości prawników /436
23.3. Prawo w mediacji /439
23.4. Rola prawników w mediacji /441
23.4.1. Prawnicy jako pełnomocnicy stron w mediacji /441
23.4.2. Informowanie klientów o mediacji /444
23.4.3. Identyfikacja celów mediacji /445
23.4.4. Obiektywna ocena sprawy przed podjęciem decyzji o mediacji /445
23.4.5. Czas przystąpienia do mediacji /445
23.4.6. Wybór mediatora /446
23.4.7. Pomoc prawnika w przygotowaniu dokumentacji dla mediatora /446
23.4.8. Zapewnienie udziału właściwych osób /447
23.4.9. Przygotowanie planu mediacji /447
23.4.10. Przygotowanie klienta do mediacji /447
23.4.11. Udział w mediacji /449
23.5. Zmiana podejścia do wykonywania zawodów prawniczych /449
23.6. Pytania i zagadnienia do dyskusji /451
Stanisław Kordasiewicz
Rozdział 24. Przyszłość alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów: Online Dispute Resolution /455
24.1. Definicja i klasyfikacje ODR /455
24.2. Wybrane przykłady ODR /456
24.2.1. Square Trade /456
24.2.2. Smartsettle /458
24.3. Zalety ODR /459
24.3.1. Wygoda użytkowania /459
24.3.2. Asynchroniczna komunikacja /460
24.3.3. Niski koszt / 460
24.3.4. Rozwiązanie problemu różnych systemów prawnych stron /460
24.3.5. Czas /461
24.3.6. Inne /461
24.4. Wyzwania ODR /461
24.4.1. Komunikacja pisemna /461
24.4.2. Brak wystarczających regulacji prawnych /462
24.4.3. Finansowanie /462
24.4.4. Ochrona prywatności i poufności /462
24.4.5. Kompetencje mediatorów /463
24.4.6. Kierunki rozwoju ODR /464
24.5. Pytania i zagadnienia do dyskusji: /465
Monika Stachura
Rozdział 25. Omówienie filmu Kraken v. Kraken /469
25.1. Wprowadzenie do filmu i jego omówienia /469
25.2. Co to jest mediacja i czemu służy przygotowanie do mediacji? /470
25.3. Jaka jest rola mediatora na poszczególnych etapach mediacji? /471
25.3.1. Jaką funkcję w mediacji spełnia ustalenie przebiegu mediacji? /471
25.3.2. Czemu służy ustalenie spraw porządkowych w mediacji? /472
25.3.3. Monolog czy dialog mediatora? /472
25.4. Kto zaczyna w mediacji? /473
25.5. Czemu służy ustalenie kwestii? /474
25.6. W jaki sposób w mediacji realizowana jest zasada dobrowolności? /474
25.7. Jak w mediacji realizowana jest zasada bezstronności? /475
25.8. W jaki sposób mediator czuwa efektywnie nad przebiegiem mediacji? /475
25.9. W jaki sposób mediator ukierunkowuje uczestników mediacji na wypracowanie satysfakcjonującego ich rozwiązania? /476
25.10. Po jakie narzędzia sięga mediator? /476
25.10.1. Do czego i kiedy mediator wykorzystuje podsumowania? / 476
25.10.2. Jaki cel spełnia dowartościowanie w mediacji? / 477
25.10.3. W jaki sposób mediator wykorzystuje pytania otwarte? / 478
25.10.4. Jak i kiedy mediator parafrazuje? /479
25.11. Jakie narzędzia służą mediatorowi do zbadania możliwości zawarcia ugody i jej realnego wykonania? /480
25.12. Po jakie narzędzia mediator sięga w celu zmotywowania uczestników do kontynuowania negocjacji? /480
25.13. Jakie znaczenie w mediacji ma język stosowany przez mediatora? /481
25.14. W jaki sposób mediator radzi sobie z emocjami? /482
25.15. Czemu służą spotkania na osobności (spotkania indywidualne)? /483
25.16. Jaką role w mediacji odgrywają prawnicy i strony? /484
25.17. Czy mediator może proponować rozwiązania? /486
25.18. Zakończenie /486
25.19. Pytania i zagadnienia do dyskusji /487
O AUTORACH /489