Dane szczegółowe książki

Wstęp 13
Część I
TOŻSAMOŚĆ EUROPEJSKA I PROCES INTEGRACJI EUROPEJSKIEJ W REFLEKSJI SOCJOLOGICZNEJ 15
Rozdział 1
Źródła tożsamości europejskiej 17
Jacenty Siewierski
Linie periodyzacji 17
Jedność już była 20
Wątki antyczne 23
Wobec kultur odmiennych. Europa jako Zachód 25
Zasięg i granice Europy 29
Kultura i cywilizacja. Dziedzictwo i konstrukcje 31
Rozdział 2
Integracja europejska w dyskursie politycznym 33
Józef Niżnik
Pojęcie dyskursu politycznego 33
Idea integracji europejskiej, a pojęcie suwerenności państwowej 39
Pojęcie państwa we współczesnym dyskursie politycznym 45
Integracja europejska w dyskursie politycznym a problemy globalne 52
Integracja europejska w dyskursie politycznym a Begriffsgeschichte 63
Rozdział 3
Tożsamości narodowe i wielokulturowość w Europie 65
Jost Halfmann
Tożsamość narodowa 66
Wielokulturowość 69
Wyzwania dla tożsamości narodowych 72
Rozdział 4
Perspektywy państwa narodowego w kontekście integracji europejskiej i globalizacji 75
Jolanta Polakowska-Kujawa

Specyfika dyskusji o państwie narodowym w naukach społecznych 75
Perspektywy suwerenności państw narodowych 80
Unia Europejska jako odpowiedź na proces globalizacji i pomniejszania suwerenności państw narodowych 83
Niepokoje wokół idei denacjonalizacji państwa w związku z wchodzeniem w struktury ponadnarodowe 86

Rozdział 5
Religijność w zjednoczonej Europie 93
Elżbieta Firlit

Religijność jako zjawisko społeczno-kulturowe i jego wymiary 93
Struktura wyznaniowa zjednoczonej Europy przed i po 1 maja 2004 roku 97
Religijność Europejczyków w świetle międzynarodowych badań socjologicznych - wybrane wskaźniki 101
Zakończenie 110

Część II
MIGRACJE I ICH KONSEKWENCJE DLA SPOŁECZEŃSTW EUROPEJSKICH 113

Rozdział 1
Migracje - teoria a realia dotyczące Europy 115 Jolanta Polakowska-Kujawa

Proces migracji: istota i konsekwencje społeczne 116
Znaczenie inkluzji w polityce państwa wobec imigrantów 126
Asymilacja i integracja imigrantów a społeczeństwo wielokulturowe 129
Migracje a struktura etniczno-narodowa społeczeństw europejskich 134

Rozdział 2
Migracje masowe z peryferii do centrów. Przyczyny, skutki i strategie migracji Polaków do Europy Zachodniej 146
Tadeusz Popławski

Istota masowych migracji 146
Motywy migracji 147
Model strategii migracyjnych a społeczna sieć migracji 148
Badania sieci powiązań i zależnych od niej strategii migranckich 153
Typy migracji a strategie życiowe migrantów w relacji centra-peryferie.
Rola tradycji migracyjnej 154
Rozdział 3
Kariera negatywna jako skutek migracji. Losy kobiet z Europy Wschodniej i Środkowej w zachodnich państwach dobrobytu 159
Gunther Robert

Powody strukturalne migracji oraz jej cele 161
Feminizacja biedy 161
Zmiany społeczne 162
Feminizacja migracji 163
Emigracja przymusowa i handel kobietami 164
Standardowe elementy kariery negatywnej 165
Przesłanki kariery negatywnej 166
Pochodzenie i sposoby werbowania 167
Ograniczenie samodzielności i metamorfoza 169
Próby radzenia sobie z sytuacją 170
Kontakty z klientami 171
Wykluczenie, więzienie i oferty pomocy 172
Zakończenie 173

Rozdział 4
Migracje do Francji w badaniach socjologicznych 176
Janusz Kostarczyk

Migracje w ujęciu socjologicznym 176
Francuski model integracyjny 177
Rys historyczny ruchów migracyjnych do Francji 179
Główne kierunki badań socjologicznych nad imigracją we Francji 183

Część III
MNIEJSZOŚCI ETNICZNO-NARODOWE I ICH OCHRONA 189

Rozdział 1
Ochrona mniejszości narodowych w Europie.
Zasady ochrony ich praw oraz problemy wdrażania ich w życie 191
Sławomir Łodziński

„Ożywienie etniczne” i wzrost zainteresowania problemami ochrony mniejszości narodowych w Europie 192
Zarys historii kształtowania się zasad ochrony praw osób należących do mniejszości narodowych w Europie 197
Konwencja Ramowa Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych (1995) 200
Prawno-polityczne problemy określania pojęcia „mniejszość narodowa” 203
Prawa szczególne osób należących do mniejszości narodowych 206
Równość i przeciwdziałanie dyskryminacji etnicznej 212
Integracja mniejszości narodowych oraz społeczne granice akceptacji ich praw 214
Zakończenie: mniejszości narodowe w państwie demokratycznym w Europie 216
Rozdział 2
Mniejszości narodowe w Polsce a wyniki narodowego spisu powszechnego z 2002 roku 219
Andrzej Sadowski
Obawy i nadzieje związane z pytaniem o narodowość 221
Pytanie o narodowość - uwagi metodologiczne 223
Wyniki Narodowego Spisu Powszechnego w zakresie deklaracji narodowości, a skład narodowościowy mieszkańców 230
Rozdział 3
Muzułmanie w Europie. Dystans kulturowy, szanse asymilacji i integracji 236
Katarzyna Górak-Sosnowska
Integracja muzułmanów w Europie - casus polskich Tatarów 237
Specyfika muzułmanów napływowych 240
Perspektywy integracji imigrantów muzułmańskich - badanie EFFNATIS 243
Polityka integracyjna i jej wpływ na identyfikację drugiego pokolenia imigrantów 247
Zakończenie 252
Część IV
ZMIANY SPOŁECZNE W STARYCH I NOWYCH PAŃSTWACH
CZŁONKOWSKICH UNII EUROPEJSKIEJ - WYBRANE PRZYKŁADY 255
Rozdział 1
Zmiany społeczne w Zjednoczonych Niemczech - wybrane problemy .257
Piotr Błędowski

Zmiany w strukturze demograficznej społeczeństwa niemieckiego 258
Struktura gospodarstw domowych 267
Zatrudnienie w gospodarce niemieckiej 269
Bezrobocie w Niemczech 274
Sytuacja dochodowa ludności Niemiec 279
Ubóstwo we współczesnych Niemczech 283
Zakończenie 286

Rozdział 2
Struktura społeczna Wielkiej Brytanii 287
Jacenty Siewierski
Uwarunkowania strukturalne i historyczne 287
Struktura demograficzna 288
Struktura zatrudnienia 294
Struktura dochodów 298
Segmenty struktury społecznej w Wielkiej Brytanii 300
Rozpiętości majątkowe i ruchliwość społeczna w Wielkiej Brytanii 308
Struktura etniczna 310
Zróżnicowanie religijne 315
Zakończenie 319

Rozdział 3
Zmiany społeczno-gospodarcze w Hiszpanii 322
Rafał Towalski

Hiszpania po II wojnie światowej 323
Gospodarka 324
Społeczeństwo 328
Procesy społeczne 331
Zakończenie 339

Rozdział 4
Społeczeństwo francuskie - główne tendencje zmian 340
Leszek Gilejko

Nowe procesy i ich skutki 340
Kryteria stratyfikacji - społeczeństwo grup społeczno-zawodowych 342
Ubóstwo i marginalizacja 348
Perspektywy zmian w strukturze społecznej 351

Rozdział 5
Czechy i Słowacja - zmiany strukturalne w procesie transformacji i integracji z Unią Europejską 355
Rafał Towalski

Procesy demograficzne 356
Rynek pracy w republikach Czeskiej i Słowackiej 365
Edukacja 372
Inne aspekty związane ze strukturą społeczną 375
Zakończenie 378

Rozdział 6
Pozycja Polski w Unii: gospodarka, ludność, struktura społeczna, jakość administracji 380
Jacenty Siewierski

Struktura gospodarki i poziom zaawansowania gospodarczego 382
Struktura demograficzna, prognozy ludnościowe i ruchy migracyjne 386
Struktura społeczna i jej wpływ na stabilność polityczną 388
Jakość administracji i służby publicznej 392
Rozdział 7
Przemiany klas i warstw społecznych w Polsce okresu transformacji na tle przemian w Europie Zachodniej 397
Tadeusz Popławski

Państwo transformujące a klasowy wymiar nierówności społecznych 400
Specyfika pejzażu społecznego Polski okresu transformacji na tle krajów transformacyjnych oraz centralnych w Europie 405
Zakończenie 413

Część V
SPOŁECZEŃSTWA EUROPEJSKIE
W MIĘDZYNARODOWYCH BADANIACH SOCJOLOGICZNYCH 415

Rozdział 1
Rzeczywistość społeczna Europy i narzędzia jej diagnozowania
- programy badawcze 417
Arkadiusz Łankowski

Krajowe programy badawcze - wybrane przykłady 418
Międzynarodowe programy badawcze 420
Zakończenie 445

Rozdział 2
Stosunek do innych narodów w badaniach polskich i międzynarodowych 448
Jolanta Polakowska-Kujawa

Wpływ wiedzy o innych krajach na sympatie i antypatie 449
Wpływ stereotypów na sympatie i antypatie w Europie 455
Stosunek Polaków do narodów europejskich w badaniach socjologicznych 460

Część VI
ZMIANY W ZACHOWANIACH I ORIENTACJACH EUROPEJCZYKÓW 467

Rozdział 1
Zachowania konsumenckie społeczeństw europejskich i ich uwarunkowania kulturowe 469
Jolanta Polakowska-Kujawa

Uwarunkowania wzorów konsumpcji 471
Konsumpcja jako cel i wartość w cywilizacji zachodniej 474
Wyobrażenia o wartościach: konsumpcja jako wartość 475
Krytyka orientacji na konsumpcję jako krytyka cywilizacji zachodniej 478
Kultura a zachowania konsumpcyjne 482
Zakończenie 487

Rozdział 2
Kontynent dwóch prędkości? Europa wobec wyzwań społeczeństwa informacyjnego i konsumpcyjnego 488
Anna Kulpa-Ogdowska

Sieciowość organizacji społeczeństwa 489
Indywidualizacja pracy. Nowe grupy wygranych i przegranych 491
Relacje między kapitałem twórczym a kapitałem społecznym 495
Konsumeryzm jako strategia zagłuszania nowych form ryzyka 499

Rozdział 3
Rzecznictwo interesów organizacji konsumenckich w Unii Europejskiej 504
Urszula Kurczewska

Bureau Europeen des Unions de Consommateurs (BEUC) 507
The Confederation of Family Organizations in the European Community (COFACE) 512
European Community of Consumer Cooperatives, czyli Euro Coop 516
Zakończenie 517

Rozdział 4
Kształtowanie europejskiej przestrzeni edukacyjnej z polskiej perspektywy 519
Tadeusz Kowalewski

Geneza Deklaracji Bolońskiej 519
Dostosowanie polskiego prawodawstwa edukacyjnego 521
Współpraca europejskich instytucji w zakresie polityki edukacyjnej 525
Międzynarodowe programy współpracy edukacyjnej w Polsce 526
Finansowanie edukacji 528
Rola sektora B+R w rozwoju edukacji 533
Wyzwania edukacyjne 537
Zakończenie 538