Dane szczegółowe książki

Palmiro Togliatti, Aktualne znaczenie myśli i działalności Gramsciego V
Antonio Gramsci - Jego życie i dzieło XXXIV
Od Redakcji LI

Część pierwsza

ZAGADNIENIA MATERIALIZMU HISTORYCZNEGO

I. Wstęp do studiów nad filozofią i materializmem historyczny 3

Uwagi wstępne 3
Zagadnienia filozoficzne i historyczne 29
Dyskusja naukowa 29
Filozofia i historia 29
Filozofia „twórcza” 31
Historyczne znaczenie poszczególnych filozofii 32
Filozof 33
Mowa, Język, „potoczny rozsądek” 34
Czym Jest człowiek? 38
Teoria i praktyka 46
Baza i nadbudowa 48
Filozofia spekulatywna 49
Przetłumaczalność języków naukowych i filozoficznych 51,

II. Niektóre zagadnienia z zakresu badań nad filozofią praktyki 62

Antonio Labriola 62
Filozofia praktyki i kultura współczesna 64
Filozofia - polityka - ekonomia 76
Ekonomia i ideologia 77
Nauki moralne a materializm historyczny 80
Prawidłowość i konieczność 80
Sorel, Proudhon, De Man 85
Przejście od wiedzy do rozumienia i odczuwania i odwrotnie: od odczuwania do rozumienia i wiedzy 94

III. Uwagi krytyczne o „Popularnym zarysie socjologii” 97

Wstęp 97
Zagadnienia ogólne 105

Materializm historyczny a socjologia 105
Części składowe filozofii praktyki 112
Baza i rozwój historyczny 113
Intelektualiści 114
Nauka i system 116
Dialektyka 117
O metafizyce 119
Pojęcie „nauki” 121
Tak zwana „realność świata zewnętrznego” 126
Sąd o dawniejszych systemach filozoficznych 136
Immanencja a filozofia praktyki 137
Nauka i narzędzia naukowe 140
„Narzędzie techniczne” 142
Zarzuty pod adresem empiryzmu 146
Pojęcie „ortodoksji” 146
„Materia” 150
Ilość i jakość 155
Teleologia 157
O sztuce 158

IV. Filozofia Benedetta Croce 164

Rozważania wstępne 164

Niektóre ogólne kryteria metodyczne 164
Croce jako człowiek partii 165
Croce i Fortunato 166
Postawa Crocego podczas wojny światowej 167
Opracowywanie teorii historii etyczno-politycznej 171
Croce i religia 175
Croce a wioska tradycja historiograficzna 178
Definicja pojęcia historii etyczno-politycznej 181
Transcendencja, teologia i spekulacja 185
Wzory historii etyczno-politycznej 187

Noty 200
Benedetto Croce i materializm historyczny 203

Krytyka marksizmu ze strony Crocego 203
Element praktyczny w postawie Crocego 206
Teoria wartości 297
Spadkowa tendencja stopy zysku 211
„Historyzm” Benedetta Croce 218
Tożsamość historii i filozofii 220
„Narodowe” źródła historyzmu Crocego 223
Religia, filozofia, polityka 228
Związki pomiędzy filozofią, religią i ideologią (w ujęciu Crocego) 240
Doktryna ideologii politycznych 247
Krok wstecz w stosunku do Hegla 253
Polityka i ideologie polityczne 256
Namiętność i polityka 260
Historia Włoch i historia Europy 262
Croce - człowiekiem odrodzenia 263
Znaczenie Crocego dla kultury 271
Dodatek. Wiedza filozoficzna jako akt praktyczny, akt woli 274

Część druga

PROBLEMY REWOLUCJI

I. Ruch «L’Ordine Nuovo» 277

Kroniki «L’Ordine Nuovo» III 277
Kroniki «L’Ordine Nuovo» IV 280
Demokracja robotnicza 283
Zdobycie państwa 289
Robotnicy i chłopi 297
Kroniki «L’Ordine Nuovo» IX 304
Kroniki «L’Ordine Nuovo» XI 307
Do komisarzy oddziałowych zakładów Fiat-Centro i Brevetti 310
Związki zawodowe a rady 316
Związki zawodowe a dyktatura 324
Syndykalizm a Rady 332
Wybory 338
Partia a rewolucja 342
Robotnicy i chłopi 349
Kroniki «L’Ordine Nuovo» XXII 353
Historyczna rola miast 356
Najpierw odnowa partii 362
Narzędzie pracy 368
Jedność proletariatu 375
O odnowę Partii Socjalistycznej 383
Rada fabryczna 393
Referat towarzysza Tasca i Kongres Izb Pracy w Turynie 400
Kroniki «L’Ordine Nuovo» XXIX 406
Dwie rewolucje 409
Dokąd zmierza Partia Socjalistyczna? 416
Partia i związki zawodowe 421
Program «L’Ordine Nuovo» 426
Partia komunistyczna 438
Kroniki «L’Ordine Nuovo» XXXIV 452
Kroniki «L’Ordine Nuovo» XXXV 455
Turyński ruch rad fabrycznych 458

Strajk kwietniowy 458
Anarchiści i syndykaliści 459
Produkcja przemysłowa 460
Turyn stolicą Włoch 462
Dwa powstania zbrojne 463
Barykady, rowy strzeleckie, zasieki 464
Zjednoczenie Spółdzielcze 465
Po wojnie 466
Entuzjazm dla rad 467
Rady i komitety wewnętrzne podczas strajków 469
Walka z radami 470
Socjalistyczna Rada Krajowa w Mediolanie 472

Dodatek (Z tomu Passato e presente) 474

Robotnik zbiorowy 474
Żywiołowość i kierowanie świadome 475
Bajka o bobrze 481
Przeciwko bizantynizmowi 484
Ciągłość i tradycja 485

II. Nowoczesny książę 488

Uwagi o polityce Machiavellego 488
Wiedza polityczna 496
Polityka jako nauka samodzielna 500
Podstawy polityki 510
Partia polityczna 514
Przemysłowcy i agrariusze 525
Niektóre teoretyczne i praktyczne aspekty „ekonomizmu” 528
Przewidywanie i perspektywa 541
Analiza sytuacji. Układy sił 545
Uwagi o niektórych aspektach struktury partii politycznych podczas kryzysu organicznego 559
Cezaryzm 571
Walka polityczna i wojna militarna 577
Koncepcja rewolucji biernej 588
O biurokracji 596
Prawo stosunków stałych 601
Socjologia i wiedza polityczna 604
Liczebność i jakość w ustrojach przedstawicielskich 606
Zagadnienie „człowieka zbiorowego”, czyli „konformizmu społecznego” 610
Faza gospodarki korporacyjnej w dziejach państwa 612
Hegemonia (społeczeństwo obywatelskie) i podział władzy 615
Pojęcie prawa 616
Polityka i prawo konstytucyjne 618

Uwagi o francuskim życiu narodowym (Fragment) 627
Luźne notatki 633

Państwo 633
Religia, państwo, partia 646

Katolicy integralni, jezuici, moderniści 648

Katolicy integralni 648
„Integralni” i «Action Française» 653
Sprawa księdza Turmela z Rennes 667
Rozmaite przejawy modernizmu 670
Ugo Mioni 672
Encykliki skierowane przeciwko myśli nowoczesnej 674
Roberto Bellarmino 675
Giovanni Papini 676
Spory wokół filozofii neoscholastycznej 677
Leon XIII 678
Redakcja «Civiltà Cattolica» 680
Katolicki nacjonalizm kulturalny 681
Jezuici i integraliści w Hiszpanii 682
Polityka Watykanu. Malta 683
Ruchy religijne 683
Panchrystianizm i propaganda protestantyzmu w Ameryce Południowej 684

III. Intelektualiści i organizowanie kultury 685

Tworzenie się inteligencji 685
Odmienne położenie inteligencji typu miejskiego i typu wiejskiego 696
Organizacja szkolnictwa i kultury 710
Kwestia nowej funkcji uniwersytetów i akademii 720
Nowe zasady wychowawcze 723