Dane szczegółowe książki

Przedmowa do siódmego wydania V
Wykaz skrótów XVII
Wykaz literatury XXI

Rozdział I. Uwagi wprowadzające 1/1
§ 1. Podstawowe pojęcia 1/1
§ 2. Ewolucja prawa spadkowego w okresie po II wojnie światowej 2/ 6
§ 3. Źródła i systematyka obowiązującego prawa spadkowego 4 /8
I. Uwagi ogólne 4/8
II. Systematyka Księgi IV KC 5/10
III. Dziedziczenie gospodarstw rolnych 5/11
§ 4. Literatura polskiego prawa spadkowego 7/12

Rozdział II. Pojęcie i skład spadku 10/13
§ 5. Spadek w ogólności 10/13
I. Spadek - określenie ogólne 10/13
II. Prawa i obowiązki wchodzące w skład spadku 11 /14
III. Prawa i obowiązki wyłączone ze spadku 11 /15
1. Prawa i obowiązki niemające charakteru cywilnoprawnego 11 /15
2. Prawa i obowiązki o charakterze niemajątkowym 12 /16
3. Prawa i obowiązki ściśle związane z osobą spadkodawcy 12 /17
4. Prawa i obowiązki przechodzące na określone osoby,
niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami 15 /25
§ 6. Prawa wchodzące w skład spadku 18/31
I. Uwagi ogólne 19/31
II. Prawa rzeczowe 19/32
1. Podmiotowe prawa rzeczowe 19 /32
2. Posiadanie 19/33
III. Prawa z zakresu zobowiązań 20/34
1. Zasada ogólna 20/34
2. Roszczenia odszkodowawcze 20/35
3. Prawa wynikające z umów 20/36
IV. Ekspektatywa 20/37
§ 7. Obowiązki wchodzące w skład spadku 21/38
I. Uwagi ogólne 21/38
II. Obowiązki, których podmiotem był spadkodawca 21 /39
1. Zasada ogólna 21/39
2. Obowiązki prawnorzeczowe 22/40

#VII

3. Zobowiązania 22/41
4. Obowiązki prawnorodzinne 22/42
III. Obowiązki, które nie ciążyły na spadkodawcy 23 /43
IV. Obowiązki związane z otwarciem spadku 23 /44
1. Uwagi ogólne 23/44
2. Koszty postępowania spadkowego 24 /45
3. Koszty pogrzebu oraz koszty związane z chorobą spadkodawcy 24 /46
4. Pozostałe długi spadkowe 25/47
§ 8. Gospodarstwo rolne oraz wkład gruntowy w rolniczej spółdzielni
produkcyjnej jako element spadku 27/50

Rozdział III. Dziedziczenie. Zagadnienia ogólne 29/52
§ 9. Pojęcie dziedziczenia 29/52
§ 10. Podmiotowe prawo do dziedziczenia 30/53
§ 11. Powołanie do spadku 33/54
§ 12. Otwarcie i nabycie spadku 34/55
I. Otwarcie spadku 34/55
1. Śmierć spadkodawcy 34/55
2. Uznanie za zmarłego 35/56
3. Akt zgonu. Sądowe stwierdzenie zgonu 35 /57
II. Nabycie spadku 36/58
1. Nabycie ex lege 36/58
2. Sukcesja generalna 36/59
§ 13. Zdolność do dziedziczenia 37/60
I. Uwagi ogólne 37/60
1. Zdolność do dziedziczenia a zdolność prawna 37 /60
2. Niezdolność względna i bezwzględna 37 /61
II. Zdolność do dziedziczenia - kategorie podmiotów 39 /62
1. Dziecko poczęte 39/62
2. Osoba prawna 39/63
3. Chwila decydująca dla zdolności dziedziczenia 40 /64
§ 14. Niegodność dziedziczenia 41/65
I. Uwagi ogólne 41/65
1. Pojęcie 41/65
2. Konstrukcja prawna niegodności 41 /66
3. Krąg podmiotowy 41/67
II. Stwierdzenie niegodności 42/68
1. Proces 42/68
2. Osoby uprawnione do wystąpienia z powództwem 42 /69
3. Termin 42/70
4. Skutki 43/71
III. Przyczyny niegodności 43/72
1. Wyliczenie 43/72
2. Umyślne, ciężkie przestępstwo przeciwko spadkodawcy 44 /73
3. Naruszenie swobody testowania 44 /74
4. Działania przeciwko testamentowi 45 /75
IV. Przebaczenie 46/76
1. Funkcje 46/76

#VIII


2. Charakter prawny 47/77
3. Forma 47/78
§ 15. Zrzeczenie się dziedziczenia 48/79
I. Umowa 48/79
II. Podmioty 48/80
III. Przedmiot 48/81
IV. Skutki 49/82

Rozdział IV. Dziedziczenie ustawowe 50/83
§ 16. Uwagi ogólne 50/83
I. Pierwszeństwo testamentu 50/83
II. Krąg spadkobierców 51/84
1. Określenie 51/84
2. Zstępni; osoby przysposobione 51 /85
3. Małżonek 52/86
4. Kolejność dziedziczenia 54/88
§ 17. Porządek dziedziczenia 55/89
I. Dziedziczenie spadkobierców grupy pierwszej 55 /89
1. Małżonek i dzieci 55/89
2. Dzieci i dalsi zstępni 57/90
II. Dziedziczenie spadkobierców grupy drugiej 57 /91
1. Określenie kręgu spadkobierców 57 /91
2. Małżonek 58/92
3. Rodzice i rodzeństwo 58/93
4. Małżonek jako jedyny spadkobierca 60 /94
5. dziadkowie spadkodawcy 61/94a
6. Pasierbowie spadkodawcy 62/95
III. Dziedziczenie gminy i Skarbu Państwa 63 /96
§ 18. Ustawowe dziedziczenie gospodarstwa rolnego i wkładu gruntowego
w rolniczej spółdzielni produkcyjnej 64/97
I. Uwagi ogólne 64/97
II. Przesłanki dziedziczenia 66/98
1. Wyliczenie 66/98
2. Stała praca przy produkcji rolnej 66 /99
3. Przygotowanie zawodowe 66/100
4. Małoletniość, pobieranie nauki zawodu i uczęszczanie
do szkół 67/101
5. Niezdolność do pracy 67/102
III. Porządek dziedziczenia 67/103
1. Małżonek i dzieci 67/103
2. Rodzeństwo 68/104
3. Rodzice 68/105
4. Skarb Państwa 68/106
IV. Ocena istniejącego uregulowania 69/107
V. Dziedziczenie wkładu gruntowego 69/108

Rozdział V. Testament jako podstawa dziedziczenia 71/109
§ 19. Testament jako szczególna czynność prawna 71/109

#IX

I. Uwagi ogólne 71/109
II. Cechy testamentu 72/110
III. Wyłączność testamentu 73/111
§ 20. Sporządzenie testamentu 74/113
I. Zdolność testowania 74/113
II. Wola testowania 75/114
1. Pojęcie 75/114
2. Wady oświadczenia woli 75/115
3. Brak świadomości lub swobody 76 /116
4. Błąd 76/117
5. Groźba 76/118
6. Nieważność testamentu 77/119
III. Zakaz testamentów wspólnych 77/120
§ 21. Odwołanie testamentu 78/121
I. Uwagi ogólne 78/121
II. Sposoby odwołania 78/122
1. Wyliczenie 78/122
2. Sporządzenie nowego testamentu 79 /123
3. Zniszczenie testamentu 79/124
4. Dokonanie zmian 80/125
III. Skutki odwołania 81/26
§ 22. Wykładnia testamentu 81/128
§ 23. Nieważność i bezskuteczność testamentu 82 /129
I. Nieważność testamentu 82/129
1. Przyczyny 82/129
2. Nieważność z art. 945 KC 82 /130
II. Bezskuteczność testamentu 83/131
III. Konwersja testamentu 83/132
1. Pojęcie 83/132
2. Konwersja testamentu 84/133
IV. Stwierdzenie nieważności testamentu 85 /134
§ 24. Otwarcie i ogłoszenie testamentu 85/135

Rozdział VI. Forma testamentu 87/136
§ 25. Uwagi ogólne 87/136
I. Formalizm testamentu 87 /136
II. Testamenty zwykłe i szczególne 88 /137
§ 26. Testamenty zwykłe 89 /138
I. Testament holograficzny (własnoręczny) 89 /138
1. Przesłanki ważności 89 /138
2. Pismo 89 /139
3. Podpis 90 /140
4. Data 90 /141
II. Testament notarialny 91/142
III. Testament allograficzny 92/143
1. Przesłanki ważności 92 /143
2. Ustne oświadczenia woli 92 /144
3. Osoba przyjmująca oświadczenie 93 /145
4. Protokół 93 /146

#X


5. Świadkowie 94/147
§ 27. Testamenty szczególne 94/148
I. Testament ustny 94/148
1. Przesłanki ważności 94/148
2. Obawa rychłej śmierci 94/149
3. Okoliczności szczególne 95/150
4. Oświadczenie spadkodawcy 96/151
5. Świadkowie 96/152
6. Stwierdzenie treści testamentu 97 /153
7. Pismo 97/154
8. Zeznania świadków 97/155
9. Relacja pomiędzy sposobami stwierdzenia treści testamentu 98/ 156
II. Testament na polskim statku morskim lub powietrznym 99 /157
III. Testament wojskowy 99/158
§ 28. Świadkowie testamentu 100/159
I. Rola świadków 100/159
II. Zdolność pełnienia roli świadka 100 /160
1. Uwagi ogólne 100/160
2. Niezdolność bezwzględna 101/ 161
3. Niezdolność względna 102 /162
III. Świadkowie kwalifikowani 102 /163
Rozdział VII. Treść testamentu 103/ 164
§ 29. Zagadnienia ogólne 103/ 164
I. Konieczna treść testamentu 103/ 164
II. Swoboda testowania 105 /165
1. Pojęcie 105/165
2. Ograniczenia 105/166
§ 30. Ustanowienie spadkobiercy 106 /167
I. Powołanie do dziedziczenia 106/ 167
1. Określenie osoby spadkobiercy 106/ 167
2. Zakaz powołania warunkowego i terminowego 106/ 168
3. Przeznaczenie oznaczonej osobie poszczególnych
przedmiotów 107 /169
4. Wielkość udziałów 108/ 170
II. Testament negatywny. Wydziedziczenie 109/171
1. Testament negatywny 109 /171
2. Wydziedziczenie 110/172
3. Przyczyny wydziedziczenia 110/ 173
4. Przebaczenie 110/174
5. Wydziedziczenie częściowe 111/175
III. Podstawienie, przyrost 111/176
1. Podstawienie 111/176
3. Przyrost 112/177
§ 31. Inne rozrządzenia testamentowe 113 /178
I. Zapis 113/ 178
1. Pojęcie 113/ 178
2. Zapisobierca 113/ 179

#XI

3. Osoba obciążona zapisem 114 /180
4. Warunek i termin 114/ 181
5. Treść zapisu 115/ 182
6. Rzecz oznaczona co do tożsamości 115/ 183
7. Rzecz oznaczona co do gatunku 116/ 184
8. Wymagalność roszczenia zapisobiercy 116 /185
9. Przedawnienie 117/ 186
10. Nieruchomość rolna 117/ 187
II. Polecenie 118 /188
1. Pojęcie 118/ 188
2. Osoba obciążona 118/ 189
3. Treść 119/ 190
4. Osoby uprawnione do żądania wykonania polecenia 119/ 191
III. Wykonawca testamentu 120/ 192
1. Powołanie wykonawcy testamentu 120 /192
2. Prawa i obowiązki wykonawcy 121/ 193
3. Wygaśnięcie praw i obowiązków 122/ 194
IV. Inne dyspozycje testamentowe 122/ 195
Rozdział VIII. Stanowisko prawne spadkobiercy 123/ 196
§ 32. Oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku 123 /196
I. Uwagi ogólne 123/ 196
1. Treść oświadczenia 123/ 196
2. Sytuacja gminy, Skarbu Państwa i fundacji 124 /197
3. Złożenie oświadczenia przez osobę niemającą pełnej zdolności
do czynności prawnych 124/ 198
4. Sytuacja spadkobiercy przed złożeniem oświadczenia 124/ 199
II. Transmisja 125 /200
1. Pojęcie 125/ 200
2. Sytuacja transmitariusza 126 /201
III. Odrzucenie spadku 126 /202
1. Skutki 126 /202
2. Brak możliwości przyjęcia dorozumianego 127/ 203
IV. Bezskuteczność oświadczenia o odrzuceniu spadku 127/ 204
1. Ochrona interesów wierzycieli 127/ 204
2. Przesłanki 127 /205
3. Skutki 128/ 206
V. Termin 128/ 207
1. Skutki upływu terminu 128/ 207
2. Termin do złożenia oświadczenia przez transmitariusza 129 /208
VI. Zakaz warunku i terminu 130 /209
VII. Wady oświadczenia woli 130/ 210
1. Uwagi ogólne 130 /210
2. Błąd i groźba 131 /211
3. Termin do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia 132/ 212
VIII. Treść oświadczenia 132/ 213
§ 33. Stwierdzenie nabycia spadku, poświadczenie dziedziczenia 133 /214

#XII

Str. Nb.
I. Uwagi ogólne 133 /214
II. Postępowanie 134 /215
1. Postępowanie sądowe 134 /215
2. Postępowanie przed notariuszem 135 /216
3. Termin 136 /217
4. Deklaratywny charakter orzeczenia 137/ 218
5. Domniemania 137/ 219
6. Zmiana prawomocnego postanowienia sądu lub aktu poświadczenia dziedziczenia 138 /220
III. Skutki stwierdzenia nabycia spadku 139/ 221
1. Dowód uprawnień spadkobiercy 139 /221
2. Ochrona osób trzecich 140/ 222
§ 34. Ochrona dziedziczenia 140/ 223
I. Uwagi ogólne 141 /223
II. Roszczenie spadkobiercy 141/ 224
1. Treść 141/ 224
2. Charakter prawny 141/ 225
3. Konkurencja z roszczeniem windykacyjnym 142 /226
4. Adresat 142 /227
5. Przedawnienie 142 /228
III. Rozliczenia między spadkobiercą a władającym spadkiem 143/ 229
1. Odesłanie do art. 224 i nast. KC 143/ 229
2. Dobra wiara władającego spadkiem 143 230
3. Zakres stosowania art. 1029 KC 144/ 231
§ 35. Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadkowe 144/ 232
I. Uwagi ogólne 145 /232
1. Zakres odpowiedzialności 145/ 232
2. Odpowiedzialność - pojęcie 145 /233
3. Odpowiedzialność osobista 145/ 234
4. Ograniczenia 146/ 235
II. Odpowiedzialność przed przyjęciem spadku 147 /236
III. Odpowiedzialność po przyjęciu spadku 147/ 237
1. Uwagi ogólne 147/ 237
2. Odpowiedzialność nieograniczona 148/ 238
3. Rola zasad współżycia społecznego 148/ 239
4. Odpowiedzialność ograniczona 150 /240
5. Spis inwentarza 150 /241
6. Powołanie się na ograniczenie odpowiedzialności 150/ 242
7. Granice odpowiedzialności 151 /243
8. Powrót do odpowiedzialności nieograniczonej 151/ 244
9. „Podstępne" działanie spadkobiercy 152/ 245
10. Spłata długów 152/246
11. Ustawowe określenie granic odpowiedzialności 153 /247
12. Solidarna odpowiedzialność współspadkobierców 154/ 248
13. Ograniczona odpowiedzialność współspadkobierców 154/ 249
14. Ograniczona i nieograniczona odpowiedzialność współspadkobierców 155/ 250
IV. Odpowiedzialność po dziale spadku 155 /251

#XIII

§ 36. Odpowiedzialność spadkobierców za długi spadku, w którego
skład wchodzi gospodarstwo rolne 156/ 252
I. Uregulowania szczególne 156/ 252
II. Zastosowanie reguł ogólnych 157/ 253
1. Odpowiedzialność przed przyjęciem spadku 157/ 253
2. Odpowiedzialność po przyjęciu spadku 157/ 254
3. Odpowiedzialność po dziale spadku 158 /255
4. Odpowiedzialność za inne długi 158 /256
Rozdział IX. Zachowek 159 /257
§ 37. Ochrona interesów najbliższych krewnych zmarłego 159 /257
I. Możliwe uregulowania prawne 159/ 257
1. Cele instytucji 159 /257
2. Rezerwa i zachowek 159/ 258
3. Porównanie 160 /259
§ 38. Podmioty uprawnione do zachowku 160 /260
I. Podmioty uprawnione 160 /260
II. Wyłączenia 161 /261
III. Spadkobiercy uprawnieni do zachowku 161 /262
IV. Powstanie roszczenia 162 /263
§ 39. Zobowiązani z tytułu zachowku 162/ 264
I. Spadkobiercy 162/ 264
II. Obdarowani 163/ 265
1. Zasada ogólna 163 /265
2. Zróżnicowana sytuacja obdarowanych 163 /266
3. Zaliczenie darowizny na poczet zachowku 164 /267
4. Odpowiedzialność kilku obdarowanych 164 /268
5. Upoważnienie przemienne 164 /269
§ 40. Wysokość zachowku 164 /270
I. Udział stanowiący podstawę obliczenia zachowku 164/ 270
II. Substrat zachowku 165/ 271
III. Doliczanie darowizn 166 /272
1. Zasada 166/ 272
2. Wyłączenia 166/ 273
IV. Obliczenie zachowku 166/ 274
§ 41. Szczegółowe zagadnienia dotyczące zachowku 167 /275
I. Odpowiedzialność uprawnionego do zachowku 167/ 275
1. Za zachowek 167 /275
2. Za zapisy i polecenia 167 /276
II. Zmniejszenie zapisów i poleceń 168/ 277
1. Uprzywilejowanie zachowku 168 /277
2. Sposób zmniejszenia 168/ 278
3. Dalszy zapis i polecenie 169/ 279
4. Uprawniony do zachowku 169 /280
5. Rzecz niepodzielna jako przedmiot zapisu 169/ 281
III. Przedawnienie roszczenia o zachowek 169 /282
1. Przy dziedziczeniu testamentowym 169 /282
2. Przy dziedziczeniu ustawowym 170 /283

#XIV

Str. Nb.
3. Charakter prawny terminu 170/ 284
IV. Dziedziczenie roszczenia o zachowek 170/ 285
§ 42. Ustalanie zachowku, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo
rolne 171/ 286
Rozdział X. Wspólność majątku spadkowego i dział spadku 173/ 287
§ 43. Wspólność majątku spadkowego 173 /287
I. Sytuacja prawna współspadkobierców 173 /287
1. Stosowanie przepisów o współwłasności ułamkowej 173 /287
2. Współposiadanie i współkorzystanie 174 /288
3. Ochrona praw współspadkobierców 174/ 289
4. Wspólność wierzytelności 175 /290
II. Zbycie udziału w przedmiocie należącym do spadku 176/ 291
1. Wymóg zgody współspadkobierców 176 /291
2. Skutki braku zgody 176 /292
3. Skutki rozporządzenia 177 /293
§ 44. Dział spadku 177 /294
I. Ogólne zasady działu spadku 177/ 294
1. Tymczasowy charakter wspólności 177/ 294
2. Istota działu spadku 178/ 295
3. Skutki działu 178/ 296
4. Sposoby podziału 178/ 297
5. Przedmiot działu 179 /298
II. Umowny dział spadku 179 /299
1. Zgodna wola spadkobierców 179 /299
2. Strony umowy 179/ 300
3. Forma umowy 180 /301
4. Treść umowy 180/ 302
5. Zaliczenie darowizn 180/ 303
6. Wady oświadczenia woli 181/ 304
7. Dział częściowy 181/ 305
III. Sądowy dział spadku 181 /306
1. Uwagi ogólne 181 /306
2. Podmiot legitymowany 182 /307
3. Termin 182/ 308
4. Ustalenie składu i wartości spadku 183 /309
5. Zakres kognicji sądu 183/ 310
6. Podział fizyczny 184 /311
7. Podział cywilny 184/ 312
8. Wybór sposobu podziału 184 /313
9. Spłaty i dopłaty 185/ 314
10. Podział całego spadku 185 /315
IV. Zaliczanie darowizn 186/ 316
1. Uwagi ogólne 186 /316
2. Wola spadkodawcy 186/ 317
3. Skutki zaliczenia 187/ 318
4. Osoby zobowiązane do zaliczenia 187 /319
5. Darowizny podlegające zaliczeniu 187 /320

#XV

6. Zagadnienia szczegółowe 188/ 321
7. Chwila określająca wartość darowizny 188/ 322
8. Wartość darowizny wyższa od schedy spadkowej 189 /323
9. Zaliczanie darowizn, gdy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne 189 /324
10. Koszty wychowania i wykształcenia 189/ 325
V. Dział spadku, w skład którego wchodzi gospodarstwo rolne 190 /326
1. Zasady ogólne 190/ 326
2. Dział fizyczny 190/ 327
3. Dział cywilny 190/ 328
4. Spłaty i dopłaty 191 /329
5. Uprawnienie do dalszego zamieszkiwania 191 /330
6. Zaliczanie udziałów w gospodarstwie rolnym 191 /331
VI. Skutki działu spadku 192 /332
1. Ustanie wspólności 192/ 332
2. Rękojmia za wady 192 /333
Rozdział XI. Umowy dotyczące spadku 194 /334
§ 45. Zagadnienia ogólne 194 /334
I. Umowy dotyczące spadku 194 /334
II. Zakaz zawierania umów o spadek po osobie żyjącej 194 /335
§ 46. Umowa o zbycie spadku lub udziału w spadku 195/ 336
I. Ogólna charakterystyka 195 /336
II. Zagadnienia szczegółowe 196/ 337
1. Forma 196/ 337
2. Strony 196 /338
3. Przedmiot 196 /339
III. Skutki 197/ 340
1. Sytuacja nabywcy 197 /340
2. Powiększenie się udziału spadkowego zbywcy 197 /341
3. Rozliczenie między zbywcą a nabywcą 198/ 342
4. Surogacja 198 /343
5. Zwrot nakładów i wydatków 199 /344
6. Rękojmia za wady 199 /345
7. Przejście korzyści i ciężarów 199/ 346
8. Odpowiedzialność za długi 200/ 347
Rozdział XII. Zagadnienia szczegółowe 201 /348
§ 47. Międzyczasowe prawo spadkowe 201/ 348
I. Zasada ogólna 201/ 348
II. Wyjątki 202/ 349
III. Dziedziczenie gospodarstw rolnych 202/ 350
§ 48. Dziedziczenie cudzoziemców 203/ 351
I. Zasada ogólna 203/ 351
II. Dziedziczenie gospodarstw rolnych 203/ 352
1. Ustawowe 203 /352
2. Testamentowe 203 /353
Indeks rzeczowy 205