Dane szczegółowe książki

Uwagi wstępne .. 5
Źródła i literatura . 9
I. Przeobrażenia struktury społeczno-ekonomicznej na ziemiach polskich po 1864 r. . 41
1. Królestwo i tzw. ziemie zabrane . 41
a. Realizacja reform uwłaszczeniowych — nowy ustrój agrarny . . 41 b. Folwark a wieś . 43
c. Sytuacja chłopów po uwłaszczeniu .. 44
d. Rozwój głównych ośrodków przemysłowych .. 45
e. Procesy koncentracji i centralizacji w przemyśle . 47
t. Kształtowanie się burżuazji i nowoczesnego proletariatu . 48 g. Polityka gospodarcza caratu — walka “Moskwy z Łodzią" . 49 h. Ogólny przekrój stosunków społeczno-ekonomicznych ziem polskich
zaboru rosyjskiego pod koniec ubiegłego wieku . 50
2. Zabór pruski . 51
a. Struktura agrarna Poznańskiego i Pomorza .. 51
b. Intensyfikacja produkcji rolnej . 52
c. Powolne tempo rozwoju przemysłu fabrycznego . . 53
d. Rozwój przemysłu ciężkiego na Górnym Śląsku . 54
e. Bilans przeobrażeń społecznych pod zaborem pruskim u schyłku
XIX w. .. 55
f. Stosunki społeczne, a narodowe . 57
3. Galicja i Śląsk Cieszyński . 58
a. Sytuacja gospodarcza wsi po uwłaszczeniu .. 58
'15: Folwark a wieś . 58
c. Zacofanie i niedorozwój przemysłu . 60
d. Przekrój stosunków społecznych i narodowościowych Galicji pod
koniec ubiegłego wieku . 61
e. Intensywny rozwój produkcji przemysłowej i rolnictwa na Śląsku
Cieszyńskim . 63
f. Uwarstwienie społeczno-zawodawe i stosunki narodowościowe
w Cieszyńskiem . 64
473

4. Wnioski ogólne. Ogólna charakterystyka struktury spoleczno-ekono-
micznej ziem polskich okolo roku 1900 .. 65
II. Stosunki polityczne w Polsce w latach 1864 -1&89 . 67
1. Międzynarodowe aspekty kwestii polskiej po 1864 r. . 67
a. Sytuacja międzynarodowa w środkowo-wschodniej Europie . . 67
b. Sytuacja polityczna w Rosji, Prusach i Austrii i polityka narodo¬wościowa tych państw . 68
c. Perspektywy przeobrażeń rewolucyjnych w stosunkach europej¬skich .'. 69
d. Polska emigracja polityczna po powstaniu styczniowym . 70
2. Sytuacja polityczna pod zaborem rosyjskim po powstaniu stycznio¬wym .. 71
a. Represje popowstaniowe — likwidacja odrębności autonomicznej
Królestwa . 71
b. Stanowisko polskich klas posiadających wobec zaborcy — trój-
lojalizm .. 74
c. Prądy pozytywistyczne . 75
d. Początki propagandy socjalistycznej .. 76
e. Wielki Proletariat .. 77
f. II Proletariat i Związek Robotników Polskich . 79
g. Nowe elementy w sytuacji politycznej. Liga Polska. Gmina Naro-
dowo-Socjalistyczna i “Pobudka" . 80
3. Zabór pruski w dobie Kulturkamptu . 81
a. Zwrot w polityce niemieckiej wobec Polaków po 1870 r. . 81
b. Formy i metody w walce z polskością . 82
c. Stanowisko Kościoła katolickiego . 82
d. Polityka Koła Polskiego w sejmie pruskim i parlamencie ogólno-
niemieckim . 83
e. Społeczeństwo Wielkopolski i Pomorza w walce z germanizacją . 84 f. Polski ruch narodowy na Kaszubach, Mazurach i Warmii . 85 g. Postępy procesu odrodzenia narodowego na Górnym Śląsku . . 86 h. Początki ruchu robotniczego w zaborze pruskim . 88
4. Galicja i Śląsk Cieszyński w okresie walki o autonomię .. 89
a. Etapy federalizacji i liberalizacji Austrii . 89
b. Stanowisko polskich stronnictw — konserwatyści i liberałowie . 91 c. Kampania rezolucyjna . 92
d. Teka Stańczyka . 93
e. Kształt autonomii galicyjskiej po 1869 r. .. 94
f. Sytuacja Polaków na Śląsku Cieszyńskim .. 95
g. Początki ruchu ludowego .. 96
h. Początki ruchu robotniczego . 97
III. Sytuacja polityczna na ziemiach polskich u schyłku XIX w. (1890-1900) . 100
l. Królestwo .. 100
a. Przeobrażenia ideologiczne w obozie burżuazji i obszarnictwa —
474

51-t'
^ •••••••••••• C9zaiuioqoJ &svm ECsEni^s '3
OSI ' ' ipAv\oiosoAopOJBU i qo^uz33{ods qoBłiunsołS {A BiuszB.iqoazJd •p
Ogt ..•••••••• JC}i[3dSB SAOpOJBU C3t I Bt3BI33J8d •0
6gi . i^un-iaisi CsC i CaulOJ ifs^npo.id BCae^TJ^suatui •q
gzi . ^sAuaz-id A\ iroe.iłirasuosi i iraezneułsnpul Asaao-rd •B
gSI ••••••••••••••••• ii[sn.id ,ioqĘz •e
9SI oSal^su^zsal^ e^sfelg auzoiiuouos[a-ouz3atods isiunsc^s eu pfe[§od 7
9gt . BC3E.ign.ua i ECsBiaaJBd •a
Ę^t .. aiA\')3iup.( ^ Biuaze-iqoazJcl 'P
t,gT .. [•azoiutoqo.i ^SBI^ Btoeni^s "o
ggl .. q3^Aio(s^uiazJd M0i(po.iso q3^UMOt3 CoMzoa 'q
gZt ••••••••••••• az3JBpodso3 amalA^zo 'B
gg^ . •e[3i[BQ •g
ggl ••.•.•..•••••• aut^oG.iSii.u Apna •a
1Z\ •••••••••• ISA\ EU SMO!3SOUSB(AY lilUPSOlS 'P
Igt •••••••••• razamiOJ ito^npoJd pBi§azJ:d "•>
021 • n}Bi.iBłaioJd IS-OJZM i Cauzaatods ^.in')s}n.qs B!uazGJqoazJd 'q
6n ' . nisAoraz.id COMZOU •e
en • .. oAłsaioJ^ •i
gn ' .. • ((.lei - ^ogt) •Ał xx "11^3"^ ^° qa't"
-zoajods (is gizpBjsin M S.UWWŁ « ipi^siod inaiz AzoJcpodsoS foAlzoa •AI
^•[\ .. mi5[suXzsai3 n^selg eu aMopsoMopOJeu ^iuziuogeiuv '§
9It • • • • • •M XIX aaluosi pod iC3i[eo M Euzo^inod eCaBnł^s •J
^11 .•.•••.• mz^iEM
-J3SU03(03U I UIZIIBUOCOGU — UI^3feZpt;Z.[ 8IZOqO M BIUBMOdn.lg3Z.Id •a ^n . gi3(suiE-Ii)n BA\13IUUOJ}S 'P
g^t ••.••.•••• cauza^isiiECoos in-ied amszJo.tiin •a
gn . ogaAOpn'1 BM')3iuuo.i'ts siuszotez 'q
gn . q^u
-Z3^1;[Od-OUZ3a{OdS MOłlUnSO;S 5COBZĄeJł[OUI3p O ISlieM tł[UE{SaZJJ •B
gn •-••••••••••••• ił;3eu}snE wasz •S
Oli • • q3;upoqoGZ UISTZ ogaMopOJeu emszpo.ipo aisaaoJd M AdSisod •}
goi •••.••••••••••• /•z3iuioqoJ qonH •a
801 ••••••••••••••• SIUJ31Z O Eł[IGA\ •P
801 ' ' nsjałM ogs{gaiqn oaiuoi[ pod oSai3iS[OdAiuB nsJnłt aiuazJisoez '3
ŁOI ' ' ' ?681-0681) ogaiAudeo Mopbz.i aisaJsio M e^s\od eł(Ąnod •q
901 .. ^3Jn'iin3i o I^IBM" niuazsuo^Bz od MOSIBIO(J efoBn^g •B
901 •••••••••••••••• isiśnJd JoqBZ •z
SOI ••••••••"•••••• i5(sd0{q3 qana •}
tiOT ••••••••• 6681-9681 q3BlGt AV Az3iu}oqo.t q3ny •a
EOT " ' (dXQS) ogaisisiod eMisai9Ja iCaeJsiOluaa-IECaos aruszJOMin •p
SOI •••••• (sdd) Cauza^isiieroos "ł-red Fai^siod siuazotez •3
ZOT ••••••••••••• daas I sdd — •^\os
-eui A ogaAOSi{05( nqonJ z ogauzBiCisnECoos nq3nJ siuBiseJazJd 'q 001 •••••••••• nluziieuoraeu op nuizi[BJ3qii po

V. Stosunki polityczne w latach 1901 • 1914 .. l!
1. Królestwo Polskie .
a. Przesłanki wybuchu rewolucji .
b. Zasadnicze etapy rewolucji 1905-1907 .
c. Rola partii robotniczych w rewolucji ..
d. Stosunek klas posiadających do rewolucji ..
e. Bilans walk rewolucyjnych ..
f. Polityka rządu carskiego i stanowisko polskich stronnictw bur-żuazyjnych w okresie porewolucyjnym .
g. Sytuacja w ruchu robotniczym .
h. Sytuacja w ruchu chłopskim .
2. Galicja i Śląsk Cieszyński .
a. Wzrost antagonizmów społecznych i narodowościowych na po¬czątku XX w. .
b. Echa wydarzeń rewolucyjnych w Rosji i Królestwie ..
c. Uchwalenie powszechnego prawa głosowania w wyborach do Rady
Państwa ..
d. Sytuacja polityczna w Galicji w latach 1908-1911 .
e. Rozwój wydarzeń politycznych w latach 1912- 1914 .
f. Śląsk Cieszyński ..
3. Zabór pruski ..
a. Zaostrzenie antypolskiego kursu ze strony rządu .;..
b. Walka o ziemię .
c. Prześladowania polityczne ..
d. Ruch narodowy polski .
e. Sytuacja na Górnym Śląsku .
f. Ruch narodowy na Kaszubach, Warmii i Mazurach .
g. Ruch socjalistyczny ..
h. Ugrupowania polityczne klas posiadających ..
4. Orientacje polityczne społeczeństwa polskiego w przededniu wybuchu wojny ..
a. Koncepcja prorosyjska .
b. Koncepcja proaustriacka ..
c. Orientacja rewolucyjna .
(yi-JKultura, literatura, oświata, nauka i sztuka na ziemiach polskich u schyłku XIX i na początku XX w. .
a. Sytuacja w kulturze polskiej .
b. Rozwój literatury i teatru ..
c. Sytuacja na polu szkolnictwa i oświaty .
d. Osiągnięcia nauki polskiej ..
e. Kierunki rozwoju w sztuce i muzyce polskiej .
VII. Kwestia polska w pierwszej wojnie światowej ..
a. Wydarzenia militarne w pierwszym roku wojny .
b. Stosunek mocarstw zaborczych do sprawy polskiej w chwili wy-
476

buchu konfliktu zbrojnego .. 190
( c.) Orientacje polityczne społeczeństwa polskiego w pierwszym roku ' wojny . 192
d. Sytuacja ziem polskich po zajęciu Kongresówki przez państwa
centralne .. 195
e. Manifest dwóch cesarzy .. 198
t. Kwestia polska po wybuchu rewolucji lutowej w Rosji .. 200
g. Przełom w kwestii polskiej w dobie Rewolucji Październikowej . 202 i^h.1 Kwestia polska w końcowej fazie wojny . 204
L Przesłanki odzyskania niepodległości . . . . . . . . .207
Cviii. Kształtowanie się ustroju społeczno-politycznego i granic II ^eczy-pospolitej . 210
a. Wypędzenie okupantów z ziem polskich — Polska Komisja Likwi¬dacyjna i rząd lubelski . 210
b. Prądy rewolucyjne — Rady Delegatów Robotniczych i Republika Tarnobrzeska . 211
c. Rząd Moraczewskiego — podstawy ustroju .. 213
d. Rząd Paderewskiego i pierwsze wybory . . . . . . . . 2 i 4
e. Sytuacja w ruchu robotniczym — założenie Komunistycznej Partii Robotniczej (KPRP) l utworzenie ogólnopolskiej PPS. Związki za-wodowe .. 215
t. Sytuacja w ruchu ludowym . 218
g. Obóz prawicowy i centro-prawicowy — endecja i chadecja . . . 220 h. Stronnictwa polityczne mniejszości narodowych . 223
i. Sprawa granicy zachodniej .. 227
j. Sprawa granicy wschodniej. Wojna polsko-radziecka .. 229
k. Pozostałe problemy graniczne. Sprawa Wileńszczyzny. Sprawa Wol¬nego Miasta Gdańska . 233
IX. Stosunki społeczne i polityczne w dobie budowy państwa polskiego (1919 -1923) . . 235
(a^ Struktura narodowościowa i społeczno-ekonomiczna . . . . .235 o) Zniszczenia wojenne i dysproporcje gospodarcze między poszczegól-
'___ nymi dzielnicami kraju . 236
c. Zagadnienia reformy rolnej . 238
d. Konstytucja marcowa . . . . . . . . . . . . . 239
e. Wybory do Sejmu i Senatu w 1922 r. i sytuacja polityczna po wyborach.. 241
S.^ Rząd Władysława Sikorskiego i pierwszy gabinet Chjeno-Piasta 243 g. Kryzys społeczno-polityczny na jesieni 1923 r. . . . . . . 244
ft. II Zjazd KPRP . 246
X. II Rzeczpospolita w okresie względnej stabilizacji gospodarczej l poli¬tycznej (1924 -1926) .. 248
a. Uwagi ogólne . 248
477

/tt. Reforma walutowa Władysława Grabskiego .. 249
c^ Socjalna i narodowościowa polityka rządu .. 250
d. Sytuacja w ruchu robotniczym i chłopskim w latach 1924-1925 252 e. Powody upadku gabinetu Grabskiego .. 254
f. Koalicyjny gabinet Skrzyńskiego . 255
g. Geneza przewrotu majowego i jego przebieg .. 256
h. Bilans polityczny wydarzeń majowych . 258
XI. Rządy obozu sanacyjnego od przewrotu majowego do wyborów “brze¬skich" w 1930 r. . 260
^a.) Sytuacja ekonomiczna kraju po przewrocie majowym .. 260
b. Zmiany polityczno-ustrojowe. Wybory prezydenta i rządy Bartla 263 c. Narastanie konfliktów między rządem a opozycją parlamentarną 264 d. Walka rewolucyjnego ruchu robotniczego i chłopskiego z sanacją 2B7 e. Wybory w 1928 r. .. 270
f. Nowy Sejm a rząd .. 272
g. Rządy pułkowników. Konsolidacja opozycji — Centrolew . 274 h. Wybory “brzeskie" w 1930 r. . . . . . . . . . . .276
i. Terror wobec lewicy rewolucyjnej. KPP a Centrolew .. 277
j. Zaostrzenie represji wobec ludności ukraińskiej i białoruskiej . . 2"8 k. Początki kryzysu ekonomicznego . 279
XII. Ostatnie lata rządów Piłsudskiego (1931 - 1934) ..". 284
a. Walka z opozycją — proces więźnww brzeskich . 284
b. Przebudowa ustawodawstwa polskiego w duchu antydemokra¬tycznym .. 284
c. Konstytucja kwietniowa .. 286
d. Dno kryzysu ekonomicznego i depresja pokryzysowa .. 290
e. Ruch robotniczy w okresie kryzysu .. 292
f. KPP w latach kryzysu i depresji pokryzysowej. Sytuacja w PPS 294 g. Sytuacja w ruchu chłopskim. Powstanie jednolitego Stronnictwa
Ludowego . 297
h. ..Polityka zagraniczna rządów pomajowych .. 299
XIII. Stosunki spoleczno-polityczne w Polsce w okresie poprzedzającym II wojnę światową (1935 - 1939) .. 304
( a: Sytuacja gospodarcza w 1935 r. Wyjście z kryzysu . 304
^ Polityka gospodarcza rządu w latach 1936-1939 . . 305
T?. jOżywienie gospodarcze w Polsce w przededniu wojny .. 307
'd.' “Dekompozycja" obozu rządzącego .. 308
e. Wybory w 1935 r. .. 308
f. Sprawa jednolitego frontu ludowego .. 310
g. Walki rewolucyjne klasy robotniczej w 1936 r. . 312
h. Sytuacja w ruchu chłopskim. Ruch ludowy a Front Morges.
Agraryzm . 314
i. Lewica robotnicza i chłopska w 1937 r. Wielki strajk chłopski. . 316
478

j. Opozycja prawicowa. Stronnictwo Narodowe i ugrupowania skraj¬nie nacjonalistyczne .
k. Ewolucja ideowo-polityczna stronnictw mniejszości narodowych .
l. Przegrupowania i rozłamy w obozie rządzącym. Utworzenie Stron¬nictwa Demokratycznego i Stronnictwa Pracy. Rozwiązanie Sejmu i wybory w 1938 r. .. 322
ł. Ruch robotniczy i chłopski w przededniu wybuchu wojny . . . 324
XIV. Sytuacja międzynarodowa Polski przed rokiem 1939 . 326
a. Przewrót hitlerowski w Niemczech w opinii społeczeństwa i rządu
polskiego .. 326
b. Społeczeństwo polskie wobec wydarzeń międzynarodowych
w 1936 r. . 327
c. Sytuacja międzynarodowa Polski w okresie aneksji Austrii i ugody
monachijskiej . 328
@ Ultymatywne żądania Hitlera wobec Polski . 332
, e. i Sytuacja geopolityczna Polski w przededniu wybuchu wojny . . 334
(xv.)zasadnicze etapy rozwoju kultury, oświaty, nauki i sztuki polskiej w okresie międzywojennym . 336
a. Kultura .. 336
b. Ustrój szkolny i poziom oświaty . 341
c. Szkoły wyższe i rozwój nauki . 346
d. Literatura . 351
e. Teatr . 354
f. Muzyka .. 355
g. Sztuka .. 356
h. Film i radio . 357
Próba bilansu dwudziestolecia .. 358
XVI. ^Valka narodu polskiego z najazdem Niemiec hitlerowskich w okre¬sie 'U wojny światowej .. 362
a. Kampania wrześniowa . 362
b. Polityka okupanta hitlerowskiego w początkowej fazie wojny . . 370 c. Walka z okupantem hitlerowskim i początki ruchu oporu . . . 375 d. Wybuch wojny radziecko-niemieckiej a kwestia polska. Okres kon¬taktów między ZSRR a rządem polskim w Londynie .. 382
e. Aktywizacja polskiej lewicy. Powstanie Polskiej Partii Robotniczej,
Krajowej Rady Narodowej i ludowych sił zbrojnych .. 384 f. Polityka okupanta niemieckiego na ziemiach polskich w latach
1942-1944. Ruch oporu . 388
g. Wyzwolenie wschodnich ziem polskich. Polski Komitet Wyzwolenia
Narodowego (PKWN) i jego manifest. Powstanie warszawskie . . 394 h. Przekształcenie PKWN w Rząd Tymczasowy. Sprawa polska na
konferencji w Jałcie . 397
479

i. Wyzwolenie centralnej i zachodniej Polski ..
j. Walki polskich sił zbrojnych na Zachodzie ..
XVII. Wolowa problematyka polityczna i spoleczna Polski Ludowej w latach 1915 - 1918 .
a. Utworzenie Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej ..
b. Konferencja w Poczdamie i ustalenie polskiej granicy zachodniej. Umowa graniczna polsko-radziecka ..
c. Sprawa odbudowy zniszczonego potencjału ekonomicznego kraju d. Problemy przesiedleń i repatriacji w latach 1944 -1946 oraz osad¬nictwa na Ziemiach Odzyskanych .
e. Podstawowe reformy społeczno-ekonomiczne — reforma rolna i nacjonalizacja przemysłu ..
t. Walka polityczna z reakcyjnym podziemiem i siłami legalnej opo¬zycji .
g. Referendum i wybory sejmowe .
h. Normalizacja sytuacji politycznej — Mała Konstytucja, Plan Trzy¬letni i jego realizacja w latach 1947 -1948 ..
l. Rozwój oświaty i kultury ..
j. Zjednoczenie polskiego ruchu robotniczego ..
Zakończenie ..
Indeks osób .
Indeks nazw geograficznych i etnicznych ..
Zestawienie chronologiczne
Spis map tekstowych